Η στοιχειωμένη ζωή της Shirley Jackson: H Αμερικανίδα συγγραφέας Shirley Jackson γεννήθηκε το 1916 στο San Francisco, California. Όταν ξεκίνησε να γράφει, έκρυβε τις ιστορίες στο συρτάρι από το γραφείο της.
Ο κύριος λόγος που έγραφε ήταν γιατί ένιωθε μόνη και διαφορετική. Από την εφηβική της ηλικία την ενδιέφεραν ο αποκρυφισμός και η μαγεία (“The Witch” 1949, “The Witchcraft of Salem Village” 1956 ) και για αυτό έλεγαν ότι γράφει “not with a pen but with a broomstick”. Στην πραγματικότητα χρησιμοποιούσε γραφομηχανή, αφού πρώτα είχε κάνει τις δουλειές του σπιτιού.
Το μυθιστόρημα “The Haunting of Hill House” 1959 συγκαταλέγεται στις καλύτερες ιστορίες φαντασμάτων.O Stephen King το κατατάσσει στα καλύτερα βιβλία του 20ου αιώνα και το αναφέρει στο βιβλίο του Danse Macabre, 1981. Επιπλέον, ο Neil Gaiman την χαρακτηρίζει ως μια εκπληκτική συγγραφέα και γυναίκες συγγραφείς όπως η Donna Tartt και η Joanne Harris εξακολουθούν να την θαυμάζουν.
Η λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο φυσικό και στο υπερφυσικό όπου το σπίτι- κτίριο παίζει σημαντικό ρόλο στην πλοκή, όπως “The Fall of the House of Usher” του Edgar Allan Poe, το “Overlook Hotel” The Shining και το “The Marsden House” από το Salem’s Lot, το οποίο δημιουργεί ατμόσφαιρα. Μερικά ακόμα παραδείγματα είναι “Hell House” Richard Matheson 1971, “Charnel House” Graham Masterton 1978, “The House on the Borderland” William Hope 1908, “The Strange High House in the Mist” του H.P. Lovecraft, “Holiday House” από το βιβλίο “The Thief of Always” του Clive Barker, “Coraline” 2002.
Σύμφωνα με την βιογράφο Lenemaja Friedman, πηγή έμπνευσης αποτέλεσε μια εικόνα ενός σπιτιού που είδε η Jackson σε ένα περιοδικό η οποία της φάνηκε nightmarishly grotesque. Έγραψε τότε ένα γράμμα στην μητέρα της ζητώντας περισσότερες πληροφορίες και η μητέρα της απάντησε ότι αυτό το σπίτι το είχε χτίσει ο παππούς της. (!) Η ιστορία ακούγεται πολύ καλή για να είναι αληθινή, όμως κάπως έτσι ξεκίνησε η συγγραφή του Hill House.
“No live organism can continue for long to exist sanely under conditions of absolute reality, even larks and katydids are supposed, by some, to dream. Hill House, not sane, stood by itself against its hills, holding darkness within it had stood for eighty years and might stand for eighty more. Within, walls continued upright, bricks met neatly, floors were firm, and doors were sensibly shut,silence lay steadily against the wood and stone of Hill House, and whatever walked there, walked alone“.
Ένας καθηγητής φιλοσοφίας ο Dr. John Montague προσκαλεί τρία άτομα, τον Luke Sanderson, κληρονόμο του Hill House, την μυστηριώδη Theodora και την Eleanor με το σκοτεινό παρελθόν για να εξακριβώσουν την παρουσία υπερφυσικών φαινομένων. Καθ’ όλη την διάρκεια της ιστορίας, οι επισκέπτες βιώνουν ghostly moments. “It knows we are here Eleanor whispered and Luke looking back at her over his shoulder, gestured furiously for her to be quiet. It is so cold”. Οι οικονόμοι Mr. και Mrs. Dudley αρνούνται να μείνουν στο σπίτι αφού έχει νυχτώσει.
Το κακό που κυριαρχεί στο σπίτι, ποιος ή τι είναι αυτό που παραμονεύει, προκαλεί τον φόβο στους επισκέπτες “Hill House is vile, it is diseased, get away from here at once” αλλά και στους αναγνώστες.H κλειστοφοβία και οι εμμονές κυριαρχούν στο Hill House το οποίο παγιδεύει τους παρευρισκόμενους, “Hill House has a reputation for insistent hospitality, it seemingly dislikes letting its guests get away” και διεισδύει στο μυαλό τους.
Για να μην καταστρέψουμε τα shock elements της αφήγησης, μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο στα αγγλικά σε pdf εδώ. Στην Ελλάδα είχε κυκλοφορήσει με το όνομα “Οι Δαίμονες του Χιλ Χάουζ” το 1993 από τις Εκδόσεις Επιλογή /Θύραθεν και είναι εξαντλημένο. Το site bookriot συγκέντρωσε τα πιο creepy εξώφυλλα από διάφορες εκδόσεις ενώ το unboundworlds επέλεξε τις πέντε καλύτερες ατάκες του βιβλίου.
Έχει γυριστεί δύο φορές σε ταινία, Ο Στοιχειωμένος Πύργος- “The Haunting” το 1963 η καλύτερη εκδοχή “absolutely terrifying” και αγαπημένη του σκηνοθέτη Martin Scorsese και το 1999 με τους Liam Neeson, Catherine Zeta-Jones and Owen Wilson. Υπάρχει σε μορφή audiobook με αφηγήτρια την Bernadette Dunne και σε θεατρικό από τον Anthony Neilson.
Αρχικά, οι κριτικοί και τα περιοδικά δεν δημοσίευαν τα έργα της. Το πρώτο της διήγημα “The Lottery” στο περιοδικό The New Yorker το 1948 προκάλεσε σοκ στους αναγνώστες, οι οποίοι τις έστελναν hate mail. Ακολούθησε το μυθιστόρημα “The Road Through the Wall” τον ίδιο χρόνο και μετέπειτα “Hangsaman”1951, “Life Among the Savages” 1953 , “The Bird’s Nest”1954, “Raising Demons” 1957, “The Sundial” 1958, “The Haunting of Hill House” 1959, “We Have Always Lived in the Castle” 1962.
Το μυθιστόρημα “We Have Always Lived in the Castle” 1962 μεταφράστηκε πρόσφατα στα ελληνικά “Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο” και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Πέρυσι, εκδόθηκε η βιογραφία της “Shirley Jackson: A Rather Haunted Life”, γραμμένη από την Ruth Franklin. Προς τιμήν της θεσπίστηκε το Τhe Shirley Jackson Awards για μυθιστορήματα με ψυχολογικό σασπένς, τρόμο και φαντασία.
Η Shirley Jackson (1916-1965) ήταν μια ιδιόμορφη προσωπικότητα, έγραψε δεκάδες βιβλία και κατέληξε αγοραφοβική. Είχε τέσσερα παιδιά και ζούσε στο Bennington, Vermont με τον κριτικό λογοτεχνίας Stanley Edgar Hyman, ο οποίος ήταν άπιστος και την καταπίεζε. Έπασχε από οξεία αγχώδης διαταραχή, είχε ψυχικά τραύματα από την δεσποτική μητέρα της, η οικογένεια της ήταν οπαδοί της αίρεσης Christian Science και ήταν εθισμένη στο ποτό, στα ηρεμιστικά και τις αμφεταμίνες. Πέθανε στον ύπνο της από καρδιακή ανεπάρκεια σε ηλικία 48 ετών.
Παρόλα αυτά προσπαθούσε να είναι αισιόδοξη και ακροβατούσε ανάμεσα στο να ουρλιάξει ή να γελάσει, στο να μεγαλώνει τέσσερα παιδιά ή να γράφει, την δεκαετία του 1950 στην Αμερική που κυριαρχούσε το πρότυπο της καλής νοικοκυράς. Επίσης, δημιουργούσε ανάλαφρες αστείες ιστορίες βασισμένες στις εμπειρίες της για γυναικεία περιοδικά όπως McCall’s, Redbook, Harper’s Bazaar The Ladies’ Home Journal.
Είχε σκοτεινή αίσθηση του χιούμορ και μια από τις τελευταίες ιστορίες της “What a Thought” από την συλλογή “Just an Ordinary Day” 1995 περιγράφει μια γυναίκα που ζει μια ανιαρή ζωή και ενώ ο σύζυγος της κάνει τα πάντα για να την ευχαριστήσει, αυτή σκέφτεται πώς να του φέρει στο κεφάλι το βαρύ γυάλινο σταχτοδοχείο.Πίστευε ότι o κόσμος είναι σκληρός και ανόητος απέναντι στους ανθρώπους που είναι διαφορετικοί και που θεωρούνται ως “παράφρονες” από τους λεγόμενους “φυσιολογικούς”!
To supernatural thriller “The Haunting of Hill House” 1959 είναι μια ανατριχιαστική ιστορία για τη δύναμη του φόβου. Η συγγραφέας A. M. Homes χαρακτηρίζει τον κόσμο της Jackson “eerie and unforgettable”. O πραγματικός τρόμος είναι ότι ποτέ δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον εαυτό σου και όσα σε βασανίζουν.
Πηγές:
http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/1214.html
http://nymag.com/thecut/2016/09/shirley-jackson-rather-haunted-life-c-v-r.html
http://www.newyorker.com/magazine/2016/10/17/the-haunted-mind-of-shirley-jackson
