Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ τι είναι εκείνο τελικά που, από «μηχανές», μας εξυψώνει σε νοήμονα όντα ικανά να βιώνουν καταστάσεις που εκτείνονται πέρα απ’το πεδίο της αντίληψης και των δυνατοτήτων τους; Η θρησκεία το ονομάζει Ψυχή. Η επιστήμη Συνείδηση. Ότι δεν είναι χειροπιαστό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει. Είναι απλώς μια μορφή ζωής που υπακούει στους δικούς της κανόνες της ύλης.
«Η ύλη απορρέει από το νου, όχι ο νους από την ύλη.» Tibetan book of the great liberation
«Θαύματα συμβαίνουν, όχι σε αντίθεση με τη φύση, αλλά σε αντίθεση με ότι γνωρίζουμε για τη φύση.» Άγιος Αυγουστίνος
Τι είναι η Συνείδηση: Με λίγα λόγια, συνείδηση θα πει «γνωρίζω καλά». Προέρχεται από το απαρέμφατο συν+ειδέναι < οίδα=γνωρίζω, άρα συν+οίδα=γνωρίζω καλά, ενώ στα αγγλικά (consciousness=conscience=συνείδηση) έχουμε sence=αίσθηση, sense=έννοια και science= επιστήμη=γνώση δια της εμπειρίας. Συνείδηση είναι η αναλυτική ικανότητα της εμπειρίας, ο άυλος κόσμος «μέσα» απ’τον οποίο πηγάζουν οι αισθήσεις, οι σκέψεις, τα ταλέντα, η φαντασία, τα συναισθήματα, η ηθική, οι αξίες, η πνευματικότητα, οι ικανότητες και οι δεξιοτεχνίες, οι αντιλήψεις και όλα όσα συνθέτουν μια ύπαρξη γενικότερα. Είναι η εσωτερική φωνή, ο παντογνώστης θεός που κατοικεί «στη σκιά» και μας κινεί χωρίς να φανερώνει άμεσα την ταυτότητα του.
Σύμφωνα με τις έρευνες του επιστήμονα της κβαντομηχανικής και της αστροφυσικής Δρ. Robert Lanza, η Συνείδηση αποτελεί θεμελιώδη ουσία των Κόσμων. Ο ίδιος, ισχυρίζεται πως ο χρόνος και ο χώρος αποτελούν απλώς εργαλεία της αθάνατης νόησης των όντων. Αν μελετήσουμε το ίδιο το Σύμπαν θα διαπιστώσουμε πως οι νόμοι, η δομή, οι δυνάμεις και οι σταθερές που το διέπουν, όσο περίπλοκα κι αν φαντάζουν, είναι τέλεια ανεπτυγμένα και προυποθέτουν την ύπαρξη μιας υπέρτατης νοημοσύνης.
Σύμφωνα με την κβαντική φυσική, τα σωματίδια που δημιουργούν την ύλη είναι άπειρα, βρίσκονται παντού και δεν μπορούν να εντοπιστούν παρά μόνο όταν παρατηρηθούν με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Τα σωματίδια αυτά είναι η Συνείδηση, ενώ ο τρόπος με τον οποίο παρατηρούνται είναι το περιορισμένο περίβλημα, πχ ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Η έννοια της «χονδροειδούς» ή της «λεπτοφυούς» ύλης των πραγμάτων και των ενεργειών, η έννοια του καλού και του κακού κλπ, είναι απλώς τα αποτελέσματα που έχει η συνείδηση πάνω στις αισθήσεις μας.
Η Συνείδηση δεν πεθαίνει, απλώς δημιουργεί σκέψεις θανάτου. Σύμφωνα με τον Δρ. Stuart Hameroff και τον Sir Roger Penrose συνείδηση και ψυχή είναι ένα, και «κατοικεί» στους μικροσωληνίσκους των εγκεφαλικών κυττάρων σαν κβαντική πληροφορία. Η θεωρία αυτή προέρχεται από το γεγονός ότι ο εγκέφαλος μας μοιάζει με έναν υπερ-υπολογιστή δισεκατομμυρίων νευρώνων που αποστέλλουν συνδέσεις στα διάφορα δίκτυα -ακριβώς όπως ένας Η/Υ. Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται μέσα στα κύτταρα του εγκεφάλου δεν παύουν να υπάρχουν όταν το «φυσικό σώμα πεθάνει». Ο εγκέφαλος δεν προλαβαίνει να αντιληφθεί το θάνατο γιατί η συνείδηση μεταβιβάζεται αστραπιαία σε ένα από τα αναρίθμητα περιβλήματα των άπειρων Συμπάντων. Θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε την «ψυχή» του ανθρώπου σαν μια ξεχωριστή ακολουθία εντολών ή έναν κώδικα, που είναι φτιαγμένη από το ίδιο υλικό που είναι φτιαγμένο και το Κοσμικό στερέωμα. Ο εγκέφαλος απλώς δέχεται και αποκωδικοποιεί την πληροφορία αυτή μέσα στα περιθώρια του χωροχρόνου, ενώ όταν υπάρχει φυσικός θάνατος η πληροφορία διανέμεται και διασκορπίζεται σε ένα άλλο επίπεδο πραγματικότητας ή σε κάποιο άλλο Σύμπαν.
Η συνείδηση είναι υποκειμενική γιατί δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την φύση της, την κοινή αλήθεια της. Δεν υπάρχει κάποια επιστημονική απόδειξη για την ποιότητα της καθώς μέσα σε όλα τα πειράματα υπάρχει παρατηρητής που τη βιώνει με το δικό του υποκειμενικό τρόπο. Όμως, η κβαντική θεωρία έχει ανοίξει μια χαραμάδα στις πύλες του αινίγματος της εξηγώντας μεταφυσικές εμπειρίες όπως η αστρική προβολή, οι εξωσωματικές εμπειρίες, η αναδρομή σε προηγούμενες ζωές (μετενσάρκωση), το deja-vu, η κρυπτομνησία, οι επιθανάτιες εμπειρίες κτλ, με μια πιο αντικειμενική προσέγγιση δίχως θρησκευτικούς δογματισμούς.
Εδώ αξίζει να αναφερθούμε στην ταινία Source Code (του 2011), η οποία παρουσιάζει το ταξίδι στο χωροχρόνο μέσα από τις θαυμαστές δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Δευτερόλεπτα μετά το φυσικό θάνατο ενός στρατιώτη, η συνείδηση του «κλειδώνεται» με τη μορφή ηλεκτρισμού σε έναν υπολογιστή και οι σκέψεις του μεταβιβάζονται σαν λέξεις στην οθόνη μιας γυναίκας με την οποία έχει ζωντανή επικοινωνία. Σκοπός του ήρωα είναι να καταφέρει να ζήσει και πάλι τις στιγμές πριν τον θάνατο του αλλάζοντας τα γεγονότα του παρελθόντος και ανακαλύπτοντας την ταυτότητα ενός βομβιστή. Άλλες ταινίες επιστημονικής φαντασίας των τελευταίων χρόνων όπου η ανθρώπινη συνείδηση παρουσιάζεται ως πληροφορία η οποία μπορεί να μεταφερθεί σε άλλο σώμα ή αντικείμενο είναι: Surrogates (2009), Transcendence (2014), Self/less (2015), Chappie (2015) κλπ.
Κατά τον Δαίμονα Εαυτού
Η φράση δεν αφορά στον χριστιανικό διάβολο, όπως πιστεύεται, αντιθέτως έχει ένα βαθύτερο νόημα που αφορά στις απόκρυφες ανθρώπινες δυνάμεις. Με τη λέξη «δαίμων» οι αρχαίοι Έλληνες όριζαν το θεό του πεπρωμένου, αλλά αργότερα ο όρος χρησιμοποιήθηκε και για άλλες θεότητες στις οποίες αποδίδονταν τιμές. «Δαίμων εαυτού» ονόμαζαν οι Στωικοί φιλόσοφοι την προσωπική θεότητα που προστάτευε, καθοδηγούσε και φρόντιζε τον κάθε άνθρωπο απ’την αρχή της γέννησης του μέχρι τον θάνατο του, ως αγγελιοφόρος ανάμεσα στον κόσμο των θεών και των ανθρώπων. Αυτός ο «δαίμων-προστάτης» θυμίζει τον «Φύλακα-Άγγελο» της χριστιανικής διδασκαλίας αλλά αν ερμηνεύσουμε πιο επιστημονικά την σημασία του, θα παρατηρήσουμε πως «δαίμων» θεωρείται η ίδια η συνείδηση του ανθρώπου που τον καλεί να πράξει σύμφωνα με τον ιδιαίτερο τρόπο που εκείνη αντιλαμβάνεται και κατανοεί τον κόσμο. «Κατά τον δαίμονα εαυτού» λοιπόν, θα πει πράττω ουσιαστικά μέσα από το «Είναι» μου. Πράττω σύμφωνα με όλα όσα θεωρεί ιδανικά ο προσωπικός κι ατόφιος μου θεός και που ίσως να μην συμφωνούν με τις επιταγές της κοινωνίας. Η συνείδηση, με λίγα λόγια, είναι η ψυχική ταυτότητα ενός ανθρώπου που καθιστά ανεπανάλληπτη την ύπαρξη του ανάμεσα στις άλλες.
«Πώς είναι δυνατόν κάτι τόσο άυλο, όπως η συνείδηση, να ξεπηδά από κάτι χωρίς συνειδητότητα, όπως η ύλη;» David Chalmers
Ο έλεγχος των συνειδήσεων
Σχεδόν από πάντα, ο άνθρωπος ένιωθε την ανάγκη να διοικεί και να διοικείται ώστε να μπορεί να ζει με τάξη, αρμονία και ασφάλεια. Τα διάφορα απάνθρωπα καθεστώτα, όμως, οδήγησαν σταδιακά στον έλεγχο του μυαλού και της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η πνευματική φυλακή των θρησκειών και των δεισιδαιμονιών, οι «κακές» ιδεολογικές επιρροές, τα καταστροφικά οράματα απολυταρχικών πολιτευμάτων καθώς και οι πόλεμοι εξουσίας ανάμεσα στις χώρες, άρχισαν να αμαυρώνουν την ατομικότητα και την διαφορετικότητα του κάθε ανθρώπου επηρεάζοντας το επίπεδο της παιδείας του, της οξυδέρκειας και της διανοτικής/κριτικής του ικανότητας. Η ιδανική πολιτεία άρχισε να φαντάζει μακρινό όνειρο κι «εκείνοι» που κινούσαν τα νήματα των εξελίξεων φαίνεται πως γνώριζαν καλά πως μπορούσε να επιτευχθεί ο εκφυλισμός και η εξαχρείωση κάθε ανθρώπινης αξίας.
Η Συνείδηση μας κακοποιείται αδιάκοπα από παντού, συλλέγοντας πληροφορίες που δεν έχει το χρόνο να φιλτράρει και να κατανοήσει. Τα ΜΜΕ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο κυβερνοχώρος γεμίζουν από μαρτυρίες ανθρώπων που ισχυρίζονται πως γνωρίζουν τα σχέδια μυστικών οργανώσεων, θεωρίες συνομωσιολογίας, παράξενα νέα για πειράματα των συνειδήσεων, προπαγάνδες και πνευματικούς πολέμους που μαστίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ταυτόχρονα έχουμε το άλλο άκρο της κοίμησης του νου: την άχρηστη γνώση της ανοησίας και της αερολογίας. Σκοτώνουμε το μυαλό μας απασχολώντας το με τεχνητές ανάγκες και ασήμαντα προβλήματα. Η ευστροφία βομβαρδίζεται με διαφημίσεις, σποτάκια και σλόγκαν τα οποία απευθύνονται στο κοινό σαν να βρίσκεται ακόμα στην παιδική ηλικία. Άγνοια και διαστρεβλωμένη Ιστορία, ρηχή μόρφωση, μηδαμινή καινοτομία. «Μοντέρνα» μουσική χαμηλών συχνοτήτων και επαναλαμβανόμενων μελωδιών, ακριβώς όπως πρέπει για να μειώνει τα αντανακλαστικά και την απόδοση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Ανθυγιεινό φαγητό, μετριότητα, κατάθλιψη, θρησκείες που σκλαβώνουν τη συνείδηση, τεχνητοί φόβοι, ψυχολογικός πόλεμος… Λίγα απ’τα σημάδια που προδίδουν ότι είμαστε «θύματα πολέμου».
Το αστικό περιβάλλον μας είναι γεμάτο από σύμβολα κρυμμένα μπροστά στα μάτια μας και ενέργειες που υπερβαίνουν του φραγμούς του νου, επηρεάζοντας αρνητικά την ενέργεια και το σώμα μας. Ο αστικός σαμανισμός είναι το νέο ρεύμα του ψυχικού πολεμιστή που αντεπιτίθεται στην χειραγώγιση αυτή, σχεδιάζοντας στην πόλη σύμβολα που σκοπό έχουν να αποδεσμεύσουν το πνεύμα των ανθρώπων απ’τη φυλακή του.
Το 30% του ανθρώπινου εγκεφάλου ασχολείται με την επεξεργασία και την ερμηνεία των ερεθισμάτων που λαμβάνει η όραση. Σύμφωνα με τον Dr. Cytowic, κάθε στιγμή χρησιμοποιούμε το 16% του εγκεφάλου μας, δηλαδή όσο μας επιτρέπουν τα ενεργειακά μας αποθέματα, ενώ το υπόλοιπο 84% σφύζει από υποσυνείδητη λειτουργία την οποία δεν αντιλαμβανόμαστε άμεσα. Η περιφερειακή όραση του ανθρώπου είναι εκείνη που αποθηκεύει σαν κρυφή πληροφορία όλα εκείνα στα οποία δεν εστιάζει απευθείας ο άνθρωπος. Είναι σφαιρική όραση και μέσω εκείνης τα υποσυνείδητα μηνύματα βοηθούν στην υποβολή του εγκεφάλου μας σε παθητικές ή ενεργητικές λειτουργίες, αναλόγως την ποιότητα του ερεθίσματος.
Ζούμε σε μία βιομηχανική αλήθεια που υποτάσσει τη συνείδηση και την ψυχική μας ελευθερία. Εθισμένοι στον έλεγχο μας από άλλους, αποποιούμαστε κάθε ευθύνη και δύναμη μας να αλλάξουμε τα δεδομένα. Όποια κι αν είναι η πραγματική ιστορία των παγκόσμιων μυστικών εταιριών και της υπόγειας διακυβέρνησης τους, που σκοπό έχει να εξαλείψει το ανθρώπινο θαύμα για χάρη των σκοτεινών της προθέσεων, ο κυρίαρχος παίκτης στη κοσμική σκακιέρα θα είναι για πάντα ο εαυτός μας. Η Συνείδηση είναι ένα ατομικό εργαλείο και κανείς δεν μπορεί να κατακτήσει την πλήρη δύναμη του παρά μονάχα ο εαυτός μας. Ο νους υποδουλώνεται τόσο, όσο του επιτρέπουμε να υποδουλωθεί.
Ο αθέατος χειριστής (;)
Ταινίες όπως η ταινία Gamer (του 2009), κάνουν τον θεατή να αναρωτηθεί αν ο έλεγχος του μυαλού (μέσω της τεχνολογίας ή άλλων τρόπων) σε πραγματικό χρόνο αποτελεί επιστημονική φαντασία ή το πιο απλό μυστικό της ύπαρξης. Όλοι μας έχουμε βιώσει την συναρπαστική αίσθηση του ελέγχου της ζωής ενός χαρακτήρα «έξω από εμάς», που χαρίζει ένα παιχνίδι ρόλων είτε είναι ψηφιακό είτε επιτραπέζιο. Κανείς δεν μπορεί να μας απαντήσει με σιγουριά κατά πόσο οι σκέψεις που «κατοικούν» στο μυαλό μας είναι δικές μας ή δημιουργήματα ενός αθέατου καθοδηγού. «Εντολές» ενός οικείου αγνώστου που μας κινεί και μας καθοδηγεί σύμφωνα με τα πιστεύω του (τη Συνείδηση του). Ενός πλάσματος που δεν μπορούμε να αντικρύσουμε λόγω του περιορισμένου περιβάλλοντος που μας φιλοξενεί και απλώς το «γνωρίζουμε» μέσα απ’την αντίληψη που έχουμε για το «δικό μας» εαυτό…
Λένε πως ο άνθρωπος απελευθερώνεται όταν ζει μέσα από κάποιον άλλο. Μήπως όλη μας η ζωή, τελικά, είναι ένα παιχνίδι ρόλων; Κι ίσως, ο αληθινός μας εαυτός, εκείνος που απέχει από κάθε «σκοτεινό χέρι» χειραγώγησης, κατοικεί στη δύναμη του υποσυνειδήτου που μένει «κλειδωμένη» και αφυπνίζεται μέσα από μεταφυσικές αναλαμπές και πνευματικές ενασχολήσεις; Ας αφεθούμε κι ας πετάξουμε από πάνω μας κάθε «εγώ», φόβο, ανασφάλεια, διαφθορά και δυσμένεια που έχουμε υιοθετήσει κι ας επιτρέψουμε στην απωθημένη ψυχή μας να εκφραστεί.
Μπορεί η Συνείδηση από μόνη της να αναπλάσει την πραγματικότητα, να δημιουργήσει το πεπρωμένο και να ορίσει τους κανόνες που διέπουν την ίδια την ύπαρξη, όπως διδάσκουν οι εναλλακτικές θρησκείες; Μήπως όλα όσα κατανοούμε και παρατηρούμε δεν βρίσκονται στ’αλήθεια «έξω» από εμάς αλλά προβάλλουν το «μέσα» μας; Κι αν ναι, κατά πόσο ελεύθεροι ή δεσμευσμένοι είμαστε τελικά σε σχέση με την αυτήν την Άρχουσα Συνείδηση μας που «διακρίνει» μέσα απ’τα μάτια μας τον κόσμο;