Πότε διαπιστώσαμε πως διαθέτουμε μία ανώτερη συνείδηση, την οποία μπορούμε με διάφορες πνευματικές και μη τεχνικές να εξελίξουμε; Τι είναι τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας και πως βοηθούν στην πνευματική ανάπτυξη του ανθρώπου;
Τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας εισχώρησαν ως έννοια στην Δυτική Ψυχολογία κατά τις δεκαετίες 1950 και 1960, κυρίως λόγω των επιστημονικών ανακαλύψεων της εποχής. Μία από αυτές ήταν το REM στον ονειρικό ύπνο και η δεύτερη ανακάλυψη ήταν συγκεκριμένες καταγραφές της ηλεκτρικής διεργασίας του εγκεφάλου, δηλαδή τα κύματα «Άλφα» που είχαν να κάνουν με καταστάσεις ηρεμίας και διαλογισμού. Η Τρίτη ανακάλυψη εκείνης της εποχής που βοήθησε να κατανοήσουμε πως η Συνειδητότητα αλλάζει στάδια και εξελίσσει τον ανθρώπινο νου ήταν η χρήση συγκεκριμένων ψυχοτρόπων ουσιών, ιδιαίτερα σε καταστάσεις πρακτικών γιόγκα και άλλων πνευματικών ασκήσεων πάντοτε κάτω από τις κατάλληλες ελεγχόμενες προυποθέσεις.
Συνειδητότητα και επιστήμη: Η Αναζήτηση του υπερβατικού εαυτού
Αυτή η προσέγγιση – η μελέτη των καταγραφών της εγκεφαλικής λειτουργίας με νοητικές καταστάσεις, κυριάρχησε στην επιστημονική μελέτη της Συνειδητότητας. Φυσικά βασίζεται στην φιλοσοφική υπόθεση που λέει πως η Συνειδητότητα βρίσκεται κάπου στον εγκέφαλό μας. Αυτή είναι μία θεώρηση που ξεκινά χρονολογικά στον Γάλλο μαθηματικό του 18ου Αιώνα Ρενέ Ντεκάρτ, που υπέθεσε πως η ψυχή βρίσκεται στην ανθρώπινη επίφυση, ή ευρύτερα γνωστή ως «Τρίτο Μάτι». Οι Ανατολικές Φιλοσοφίες της Γιόγκα και του Βουδισμού προσεγγίζουν τα Στάδια Συνειδητότητας πολύ διαφορετικά, θεωρόντας πως εναλάσσονται μέσα από εσωτερικές διεργασίες Διαλογισμού.
Η πιο ενδελεχής μελέτη στα «Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ την δεκαετία του 1960 και προήλθε μέσα από τα πειράματα με Ψυχεδελικές ουσίες. Όπως φάνηκε, αυτές οι ουσίες μπορούν ελεγχόμενα να αυξήσουν την πνευματική διαύγεια και αντίληψη του ανθρώπου. Ο Timothy Leary έλεγε πως αυτές οι Ψυχεδελικές ουσίες λειτουργούσαν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί ένα μικροσκόπιο στην Βιολογία. Όμως πέρα από την πάντα επικίνδυνη χρήση τέτοιων ουσιών, ο άνθρωπος μπορεί να προσεγγίσει αυτά τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας μέσα από διαφορετικά μονοπάτια, όπως τον υπνωτισμό, τις θεραπευτικές πρακτικές, τον Σαμανισμό, την χρήση της πνευματικής μουσικής και του διαλογισμού, του Σεξ κ.α, καθώς και του φυσιολογικού κύκλου της Εγκεφαλικής Χημείας που εναλλάσεται κατά την διάρκεια ύπνου και εγρήγορσης.
Ποιά είναι τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας;
Τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας φαίνεται πως είναι πάρα πολλά και ποικίλουν από φυσιολογικά έως εντελώς παράδοξα. Οι Εναλλαγές συνειδητότητας αφορούν μία μη φυσιολογική με τα έως τότε δεδομένα της πνευματικής κατάστασης, ενδεχόμενο που μπορεί να λάβει πολλές ερμηνείες: Ένα φαινόμενο Συγχρονικότητας μπορεί να οφείλεται σε μία στιγμιαία εναλλαγή συνειδητότητας, η ύπαρξη παράδοξων φαινομένων στον χώρο μπορεί να προκαλείται από μία εγκεφαλική «εναλλαγή» που βοήθησε την πνευματικότητα του ατόμου να συντονιστεί σε «ανώτερα δονητικά επίπεδα». Φυσικά ακόμη και καθημερινές μικρές εναλλαγές μπορούν να αντιμετωπιστούν ως στάδια Συνειδητότητας.
Στον Βουδισμό αλλά και άλλες πνευματικές διδαχές, η φυσιολογική κατάσταση εγρήγορσης ( η καθημερινή ζωή μας) αντιμετωπίζεται ως κατάσταση ύπνωσης, κατά την οποία δεν κατανοούμε καθόλου την ουσία της ύπαρξής μας. Σύμφωνα με αυτές τις παραδόσεις, ο σκοπός του Διαλογισμού και των θεραπευτικών πρακτικών είναι να βοηθήσουν το άτομο να «αφυπνιστεί» από την ονειρική παγίδα της καθημερινότητας που μας βυθίζει στην ασυνείδητη ύπαρξη, και να μας οδηγήσει στην ανώτατη πνευματική και δημιουργική πλευρά του εσωτερικού εαυτού μας.
Για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας δημιουργικά έτσι ώστε να αυξήσουμε την πνευματική μας διαύγεια και ενέργεια, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε κάθε στιγμή, και πως να πορευτούμε ανάλογα. Στις Σαμανικές και Αλχημικές πρακτικές, μέθοδοι όπως οι συγκεκριμένοι ήχοι τυμπάνων ή κρόταλων χρησιμοποιούνται για να «μεταστρέψουν» το υποσυνείδητο προς ένα ανώτερο στάδιο συνειδητότητας.
Έτσι όταν βρισκόμαστε σε ανθυγιεινές καταστάσεις και περιπτώσεις φοβίας ή οργής, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την κατάσταση και τον τρόπο που μας μεταβάλλει (τρόπο σκέψης, αντίληψη και συμπεριφορά), και να μάθουμε πως να υπερβούμε την εδραιωμένη κατάσταση προχωρόντας σε ένα ανώτερο στάδιο.
Πως προσεγγίζουμε τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας;
Ένα Στάδιο Συνειδητότητας μπορεί να καθοριστεί ως ο υποκειμενικός χώρος στον οποίο τα διαφορετικά περιεχόμενα της Συνειδητότητας (όπως οι σκέψεις, τα συναισθήματα, οι εικόνες, η αντίληψη, οι αισθήσεις, η διαίσθηση, οι αναμνήσεις κ.ο.κ). Ακόμη περισσότερο, Στάδιο Συνειδητότητας θεωρείται ένας οποισδήποτε νοητικός διαχωρισμός μεταξύ δύο χρονικών σημείων στην ροή του χρόνου.
Η Έννοια που συνοδεύει τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας εμπεριέχει μία υπόννοια ασυνήθιστης δραστηριότητας, λόγω των τυχαίων γεγονότων που διεγείρουν τον ανθρώπινο Νου, τις πνευματικές τεχνικές που επιλέγει κάποιος να εξασκήσει, ή τις Ψυχεδελικές ουσίες που βοηθούν σε αυτή την μετάβαση. Για να προσεγγίσουμε όμως αυτά τα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας, θα πρέπει να μάθουμε να κατανοούμε πλήρως τις στιγμές που το μυαλό λειτουργεί «διαφορετικά» σε σχέση με την καθημερινότητα. Αν μπορούμε να αναγνωρίσουμε τι είναι αυτό που μας κάνει να «εναλάσσουμε» τα στάδια εγκεφαλικής διεργασίας όταν εισχερχόμαστε σε ένα Νέο στάδιο Συνειδητότητας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την πληροφορία αυτή, έτσι ώστε να προκαλέσουμε επιτηδευμένα την αλλαγή αυτή, εξερευνώντας περαιτέρω τα όρια του υποσυνείδητού μας.
Μερικά Στάδια Συνειδητότητας θεωρούνται θετικά, υγιή και επεκτατικά, με την έννοια ότι σχετίζονται με την βαθύτερη κατανόηση του πνευματικού εαυτού και της πνευματικότητας, και συνδέονται με την δημιουργική έμπνευση, την ερωτική ένωση, το σαμανικό ταξίδι, την κοσμική συνειδητότητα, τις προνοητικές στιγμές (οράματα), την νιρβάνα κ.α. Υπάρχουν όμως και Στάδια Συνειδητότητας που διαθέτουν αρνητικές ιδιότητες και σχετίζονται με τις αυταπάτες, την Ψυχοπαθολογία, την αυτοκαταστροφή και την εσωτερική πρόσκρουση.
Το κλειδί για την κατανόηση της εναλλαγής σταδίων Συνειδητότητας ή και του Ψυχεδελικού ταξιδιού είναι η γνώση της λειτουργίας του μυαλού και του «καταλύτη» που διεγείρει αυτή την μετάβαση στο υποσυνείδητο. Αυτή η υπόθεση προυποθέτει να γνωρίζουμε ποιά είναι η πνευματική «σκανδάλη» που πυροδοτεί την εναλλαγή συνειδητότητας, όπως η πρόθεση, η διάθεση αλλά και το περιβάλλον (εσωτερικό και εξωτερικό). Για να καταφέρουμε να εξερευνήσουμε τα μαγικά μονοπάτια που ανοίγονται στα Ανώτερα Στάδια Συνειδητότητας, θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι θα κερδίσουμε από μία τέτοια διαδικασία και να σταματήσουμε την λογική, κριτική σκέψη του Συνειδητού Νου. Γιατί οι πραγματικότητες που αποκαλύπτονται σε αυτές τις υπερβατικές καταστάσης εγρήγορσης απέχουν πολύ από την καθημερινή πτυχή του εαυτού μας και μας παρουσιάζουν ένα κόσμο διαυγή και βαθύτερο, γεμάτο παγίδες , αλλά και πνευματικά μυστικά που επιτρέπουν στον άνθρωπο να εξερευνήσει το μεγαλύτερο υπερβατικό όπλο που διαθέτει: την ψυχή του!
