Οι Ίνκα ζούσαν στα υψώματα των Άνδεων από την κτηνοτροφία των λάμα και την γεωργία. Το Ποτάμι του Ήλιου Urubamba διέσχιζε την Ιερή Κοιλάδα και οδηγούσε στην μυστηριώδη πολιτεία Machu Picchu που σημαίνει “The Old Mountain” και ήταν μέρος αναψυχής των αυτοκρατόρων. Σύμφωνα με την θεωρία του Ιταλού αρχαιολόγου Giulio Magli το οδοιπορικό από την πρωτεύουσα Cusco προς το Machu Picchu είχε τελετουργικό χαρακτήρα: αντανακλούσε το Ουράνιο ταξίδι που έκανε ο πρώτος Inca από το Νησί Του Ήλιου στην λίμνη Titicaca. Το περιβόητο “Inca Trail” γνωστό και ως Camino Inca ήταν ένα δίκτυο μονοπατιών 43 χλμ. και το τελευταίο στάδιο του προσκυνήματος περιλάμβανε να σκαρφαλώσουν στο ψηλότερο σημείο, στα σκαλοπάτια της Intihuatana Stone. Ο φτερωτός μυθολογικός θεός Viracocha δεσπόζει στο επιστύλιο της μεγαλιθικής Inti Punku, της “Πύλης του Ήλιου”.
Στην βραχώδη περιοχή γνωστή ως Valley of the Spirits, το 1996 ο Jose Luis Delgado Mamanu ανακάλυψε Την “Πύλη των Θεών”-“Puerta de Hayu Marca”-“Gate of the Gods”. Έχει 7 μέτρα ύψος και 7 μέτρα μήκος και θεωρείται ότι είναι μια Αστροπύλη. Η μικρή πόρτα ήταν η είσοδος για τις θνητές ψυχές ενώ η μεγαλύτερη για τις θεότητες.
Στο βιβλίο “Secret of the Andes” του Brother Philip, αναφέρεται ένας τοπικός μύθος για έναν ιερέα των Ίνκας που ονομάζονταν Amaru Muru, από τον “Ναό των Επτά Ακτίνων”- “Τhe Temple of the Seven Rays” και έφυγε από το ναό του με ένα ιερό χρυσό δίσκο γνωστό ως “Το Κλειδί των Θεών των Επτά Ακτίνων” “Τhe Key to the Gods of the Seven Rays”. Ο ιερέας κρύφτηκε στα βουνά της Hayu Marca, στο Περού, φοβούμενος τους Ισπανούς κατακτητές. Όταν έφτασε στην “Πύλη των Θεών”, μαζί με άλλους ιερείς έκαναν ένα τελετουργικό, η πύλη άνοιξε και ένα μπλε φως εμφανίστηκε .Ο ιερέας Amaru Muru παρέδωσε το χρυσό δίσκο σε έναν από τους σαμάνους και πέρασε την πόρτα. Από τότε δεν τον ξαναείδε ποτέ, κανείς!
Η “Πύλη των Θεών” στην Hayu Marca έχει κοινά χαρακτηριστικά με την “Πύλη του Ήλιου και άλλους πέντε μυστηριώδεις αρχαιολογικούς χώρους στην περιοχή όπως την Πύλη “Ñaupa Iglesia“. Το μέρος αυτό ονομάζεται “Choqella”- Τemple of Shining Gold ή the “Church of the Ancients” και αποπνέει μεγάλη μυστικιστική ενέργεια. Οι Ñaupas ανήκουν στον κόσμο των Πνευμάτων και μπορούν να ταξιδέψουν στον χρόνο. Οι ιθαγενείς αναφέρουν ότι βλέπουν “glowing blue spheres and bright white and rainbow-colored objects” πάνω από την λίμνη Titicaca. Ο μύθος επίσης αναφέρει ότι σύμφωνα με την Προφητεία μια μέρα η Πύλη θα ανοίξει και οι Θεοί θα επιστρέψουν με Sun Ships.
Στην αρχαία πόλη Pachacamac, κοντά στη Λίμα όπου υπήρχε ο Ναός του Ήλιου-Temple of the Sun, ήταν ο Ναός των Παρθένων- Acllahuasi το οποίο λειτουργούσε και ως μαντείο. Τα πιο όμορφα κορίτσια Acllas, “Virgins of the Sun“ τα έπαιρναν από τις οικογένειες τους από πολύ μικρή ηλικία. Η ανώτατη ιέρεια Coya Pasca, τις προετοίμαζε για την ύψιστη τιμή, την ανθρωποθυσία προς τους Θεούς. Οι ανθρωποθυσίες παιδιών Capacocha ή Qhapaq hucha είχαν μεγαλύτερη αξία διότι τα παιδιά ήταν αγνά. Γινόντουσαν σε ειδικές περιπτώσεις όπως περιόδους ξηρασίας ή την άνοδο ενός αυτοκράτορα στον θρόνο. Η διαδικασία ξεκινούσε ένα χρόνο πριν. Για να είναι πιο ανώδυνη τα νάρκωναν και τους έδιναν να μασούν φύλλα κόκας και μπύρα από καλαμπόκι chicha.
Κάποια από αυτά τα έχτιζαν ζωντανά και άλλα τα άφηναν στις πιο ψηλές βουνοκορφές. Διάλεγαν τα παιδιά από τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις, μερικές φορές και απόγονους του αυτοκράτορα. Θεωρούνταν μεγάλο προνόμιο για μια οικογένεια να προσφέρει τα παιδιά της, διότι θα μεταμορφώνονταν σε θεούς και θα είχαν μια ξεχωριστή θέση στην αιωνιότητα. Οι τρεις πιο γνωστές μούμιες είναι ο El Plomo, η Juanita-The Ice Maiden, και The Children of the Llullaillaco.
Το καλοδιατηρημένο σώμα του νεαρού αγοριού, Τhe El Plomo Mummy, ανακαλύφθηκε το 1954, στο όρος Cerro El Plomo, στην Χιλή. Το 1982 ο ιατροδικαστής P. D. Horne, του Τμήματος Ανθρωπολογίας του Πανεπιστήμιού του Toronto, στον Καναδά συμπέρανε ότι θάφτηκε ζωντανό. Βρέθηκε σε καθιστή θέση, το πρόσωπο του ήταν καλυμμένο με ένα μείγμα κόκκινης μπογιάς από ώχρα και αρσενικό, τα μαλλιά του είχαν 200 πλεξούδες και στο κεφάλι φορούσε ένα llatu, φτιαγμένο από ανθρώπινες τρίχες, μαλλί από llama και φτερά από κόνδορα. Δίπλα του είχαν εναποθέσει ξύλινα παιχνίδια σε σχήμα llama. Οι έρευνες έδειξαν ότι το παιδί ζούσε στην περιοχή Qolla Suyu, νοτιοανατολικά της λίμνης Titicaca. Αυτό σημαίνει ότι διένυσε χιλιάδες χιλιόμετρα για να φτάσει στον προορισμό του. Η μούμια φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, στην πρωτεύουσα Santiago της Χιλής.
Η Juanita “the Ice Maiden“ ένα κορίτσι 12-14 χρονών, πέθανε από χτύπημα στο κεφάλι ανάμεσα στο 1440 και 1450, ζούσε στο Cusco και ήταν προσφορά στα πνεύματα των βουνών Apus. Ο αρχαιολόγος Johan Reinhard και ο συνοδός του Miguel Zarate έμειναν έκθαμβοι όταν αντίκρισαν την παγωμένη μούμια σε τόσο καλή κατάσταση. Ήταν κρυμμένη στο χιόνι για 500 χρόνια και τα ρούχα της, ένα μακρύ πολύχρωμο φόρεμα- aksu, μια μάλλινη ζώνη- chumpi, ένα σάλι- lliclla, ένα υφασμάτινο καπέλο με φτερά υποδηλώνουν ότι προερχόταν από ανώτερη κοινωνική τάξη. Βρίσκεται στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Santa Maria στην πόλη Arequipa στο Peru μαζί με άλλες πέντε μούμιες.
Το 1999 μια ομάδα επιστημών από την Αμερική, την Αργεντινή και το Περού, με αρχηγό τον αρχαιολόγο Dr. Johan Reinhard έκανε αναρρίχηση στις χιονισμένες βουνοκορφές του ηφαιστείου Llullaillac. Σε υψόμετρο 6.700 μέτρα ανακάλυψε ένα βωμό και τρία παιδιά The Children of the Llullaillaco. Το δεκαπεντάχρονο κορίτσι γνωστό ως “Llullaillaco maiden” ήταν παρθένα, το Llullaillaco Boy ήταν πέντε χρονών και το εξάχρονο Lightning Girl ονομάστηκε έτσι επειδή το σώμα της το χτύπησε κεραυνός.
Τα παιδιά τα διάλεξαν για την ομορφιά τους, τα ρούχα τους ήταν από τα καλύτερα μάλλινα υφάσματα, ειδικά του αγοριού είχε μεγαλοπρεπή μοτίβα, τα έκλεισαν στην σπηλιά και τα άφησαν να πεθάνουν από το κρύο. Θεωρούνται οι πιο άρτιες μούμιες σε όλο τον κόσμο καθώς έχουν άθικτα τα μαλλιά, τα δόντια και το δέρμα τους. Φυλάσσονται στο τμήμα Κρυογονικής του Μουσείου High Altitude Archaeology στην πόλη Salta της Αργεντινής.
Οι Ίνκα λάτρευαν τον Θεό Ήλιο–Inti στο Χρυσό Ναό του Ήλιου στην πρωτεύουσα Cusco, στο Περού τον οποίο αναπαριστούσαν σαν πελώριο χρυσό δίσκο ή φίδι ή κόνδορα και την όμορφη γυναίκα του Σελήνη με το όνομα Quilla, της οποίας τα δάκρυα ήταν από ασήμι. Οι εκλείψεις γινόντουσαν επειδή ένα ζώο, ένα λιοντάρι ή ένα πούμα επιτίθονταν στην Mama Quilla. Όμως δεν πετύχαινε τον σκοπό του αλλιώς ο κόσμος θα βυθιζόταν για πάντα στο σκοτάδι. Εκεί υπήρχε απεικόνιση ενός τεράστιου πούμα που καταβρόχθιζε τον Ήλιο και την Σελήνη, συμβολισμός για τις εκλείψεις.
Ο Ναός του Ήλιου ήταν γεμάτος χρυσάφι. Εκεί έβαζαν τα ταριχευμένα σώματα των νεκρών βασιλιάδων στο ιερό μέρος Coricancha. To Coricancha ήταν το πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο χτισμένο σε ένα λόφο ανάμεσα στα ποτάμια Shapy-Huatanay και Tullumayo. Τέσσερις ναοί πλαισίωναν την κεντρική πλατεία: o Ναός του Ήλιου- Inti, ο Ναός της Σελήνης – Quilla, ο Ναός των Αστεριών Chasca και ο Ναός του Κεραυνού ή του Ουράνιου Τόξου- Illapa. Επίσης υπήρχε και ένας ναός για τον Πατέρα των Θεών και του Κόσμου Viracocha.
Γύρω γύρω υπήρχε ένα ψηλό τείχος και έξω από το τείχος ήταν ο Ιερός Κήπος του Ήλιου. Η μέθοδος ταρίχευσης των γιατρών και φαρμακοποιών ήταν εφάμιλλη με των Αιγυπτίων και οι νεκροί έμοιαζαν σαν να ήταν ζωντανοί. Ο Ναός της Σελήνης ήταν γεμάτος από ασήμι. Εκεί ήταν βαλσαμωμένες οι πεθαμένες βασίλισσες, ντυμένες με τα ωραιότερα ενδύματα τους.
Το τελετουργικό μαχαίρι Tumi ήταν από χρυσό ή ορείχαλκο διακοσμημένο με πολύτιμους λίθους για να θυσιάσουν ζώα προς τιμή του Θεού Inti. Όταν έσφαζαν ένα μαύρο llama, διατηρούσαν τα εσωτερικά του όργανα για να προβλέψουν το μέλλον και αργότερα τα αποτέφρωναν. Το Tumi χρησιμοποιούνταν και για κρανιακές επεμβάσεις. Έκοβαν το κρανίο του ασθενή, άφηναν το αίμα να ρέει άφθονο και το συγκέντρωναν σε ένα χρυσό δοχείο. Απεικόνιζε τον μυθολογικό θεό Naylamp.
Οι Ίνκα είχαν αξιόλογες αστρονομικές γνώσεις, από το ιερό παρατηρητήριο Intihuatana υπολόγιζαν τα ηλιοστάσια και τις εποχές, είχαν αναπτύξει ένα είδος ημερολογίου 12 μηνών και πίστευαν στην επίδραση που έχουν τα ουράνια σώματα στους ανθρώπους. Ο Αρχιερέας-Αστρονόμος κρατούσε κοίλο κάτοπτρο για να συγκεντρώνει τις ακτίνες του Ήλιου και να ανάβει την ιερή φλόγα. Ο Ήλιος ήταν ο επίσημος Θεός, ήταν αιώνιος και αθάνατος, ζέσταινε την Μητέρα Γη- Mama Pacha και ήταν πηγή ζωής.
Με την αστρονομία σχετίζονται ο Ναός των Τριών Παραθύρων-The Temple of Three Windows, που το καθένα αντιπροσωπεύει τον Κάτω Κόσμο- Uku-Pacha, τον Ουρανό -Hanan-Pacha και το Παρόν Kay-Pacha, όπως και την Ανατολή του Ήλιου, καθώς και οι Γραμμές Nazca, τα παράξενα αυτά Γεωγλυφικά με εκατοντάδες απεικονίσεις σε μορφές ζώων πχ. η Αράχνη θεωρείται ότι συμβολίζει τον αστερισμό του Ωρίωνα. Εκτείνονται σε μήκος 450 τετραγωνικών χιλιομέτρων και αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια για τους αρχαιολόγους.
Για τηλεπικοινωνίες χρησιμοποιούσαν φωτιές που μετέδιδαν σήματα από βουνοκορφή σε βουνοκορφή και δρομείς για να μεταφέρουν μηνύματα οι οποίοι έτρεχαν μέχρι και 150 χιλιόμετρα σε μια μέρα (!) Οι μηχανικοί τους κατασκεύασαν ένα θαυμάσιο οδικό δίκτυο παρά το ορεινό της χώρας καθώς και εκπληκτικές κρεμαστές γέφυρες, υδραγωγεία και αρδευτικά έργα. Ενδιάμεσα υπήρχαν σταθμοί-φρούρια όπως το Puca Pucara. Η γη ανήκε στο κράτος και τα χωράφια ανακατανέμονταν ανάλογα με τις ανάγκες κάθε οικογένειας. Όλοι έπρεπε να εργάζονται για να υπάρχει γεωργική και βιοτεχνική παραγωγή.
Οι Ίνκα δεν είχαν γραπτή γλώσσα. Χρησιμοποιούσαν τα Κίπος, a quipu, or khipu πολύχρωμες κορδέλες που σχημάτιζαν κόμπους. Ανάλογα με τα χρώματα που είχαν οι κορδέλες, τον αριθμό και το σχήμα των κόμπων αποτελούσαν την γραφή και αριθμητική. Έπρεπε να διαθέτει κάποιος εξαιρετική μνήμη για να θυμάται όλους τους συνδυασμούς. Η υφαντουργία των γυναικών ήταν αξιοθαύμαστη. Οι άντρες είχαν διαφορετικά χτενίσματα ανάλογα την κοινωνική τους θέση και τα φορέματα των υπηκόων από 200 διαφορετικά έθνη έδειχναν τον τόπο καταγωγή τους.
Μόνο ο αυτοκράτορας είχε το δικαίωμα να αποκαλείται Inca ή Sapa Inca και όταν εμφανιζόταν στους υπηκόους του είχε πάντα καλυμμένο το πρόσωπο του με ένα μαντήλι. Ο Sapa Inca ήταν πολυγαμικός και συνήθως παντρεύονταν τις αδερφές του. Η επίσημη γυναίκα του ήταν γνωστή ως Coya και μόνο οι γιοί της ήταν διάδοχοι στον θρόνο. Ζούσαν σε διαφορετικά πολυτελή παλάτια. Ο πρώτος Inca ήταν ο Manco Capac και ο τελευταίος ο Atahualpa, υπήρχαν δεκατρείς από το 1198 ως το 1533.
Όταν οι Ισπανοί Francisco Pizarro González και Diego de Almagro υπόταξαν τους Ίνκα με δόλο, προσποιούμενοι ότι έχουν φιλικές διαθέσεις το 1533 κατέλαβαν την πόλη και κατέσφαξαν χιλιάδες άμαχους πολίτες. Απήγαγαν τον αυτοκράτορα Atahualpa και ενώ τους προσφέραν ένα δωμάτιο γεμάτο χρυσάφι, τον στραγγάλισαν. Πριν την άφιξη τους οι μάντεις είχαν παρατηρήσει κακούς οιωνούς και ένας δρομέας έστειλε μήνυμα ότι είδε “περίεργους ανθρώπους με μούσια πάνω σε ένα πλεούμενο σπίτι”. Όπως και οι Αζτέκοι πολλοί πέθαναν από τις αρρώστιες που έφεραν οι Ισπανοί, κυρίως την ανεμοβλογιά.
Το Machu Picchu είναι ένα από τα 7 Θαύματα του Κόσμου. Η θρησκεία των Ίνκα ήταν βασισμένη στον Ανιμισμό. Tα βουνά, τα ποτάμια, οι πέτρες και οι σπηλιές ήταν ιερά μέρη και ονομάζονταν Huacas ενώ Chullpas ήταν ταφικοί τύμβοι για τις ελίτ οικογένειες των Colla. Τοποθετούσαν τους νεκρούς σε εμβρυακή στάση και ήταν χτισμένα προς την Ανατολή για να ευθυγραμμίζονται με τον ήλιο που αναγεννιέται κάθε πρωί. Ο πολιτισμός τους, όπως των Μάγια και των Αζτέκων, αποτελεί μέχρι και σήμερα αντικείμενο εξερεύνησης και θαυμασμού.
Πηγές:
http://www.history.com/
http://www.bbc.com/
http://news.nationalgeographic.com/
http://www.discover-peru.org
