Τα Τέσσερα Στοιχεία ως Ψυχικές Σφραγίδες: Από τα πολύ παλιά χρόνια, ο άνθρωπος θεωρούσε τον εαυτό του αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης, μελετούσε τα καιρικά και τα φυσικά φαινόμενα, τα Τέσσερα Στοιχεία και τις πιθανές αντιστοιχίες τους με τις άλλες μορφές ζωής, τις εποχές και τις ουράνιες σφαίρες.
Σύμφωνα με τους σοφούς διδασκάλους της Αναγέννησης και της αρχαιότητας, το Συμπαντικό Στερέωμα είναι τετραπλό ως προς την φυσική ουσία του και χωρίζεται στο πεδίο της Ύλης (Γη), του Νερού, της Φωτιάς και του Αέρα. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν τα βασικά και θεμελιώδη συστατικά απ’τα οποίο είναι κατασκευασμένο το περιβάλλον που αντιλαμβανόμαστε, ενώ μέσα απ’τις αλληλεπιδράσεις και τις αναμείξεις τους αναπτύσσονται όλα τα άλλα ορατά υλικά που δομούν την ύπαρξη.
Τα Τέσσερα Στοιχεία έχουν…ζωή!
«Όλη η Ύλη αποτελείται από τρία στοιχεία: θείο, υδράργυρο κι αλάτι έτσι όπως ο άνθρωπος αποτελείται από: Πνεύμα, Ψυχή και Σάρκα. Ο άνθρωπος είναι το ανώτερο ον που υπάρχει, γιατί σε εκείνον η Φύση έχει φτάσει στο αποκορύφωμα των εξελικτικών της προσπαθειών. Σ’αυτόν περιέχονται όλα τα Ουράνια, Γήινα, Υδάτινα κι Αέρινα: όλες οι δυνάμεις, οι μορφές και τα όντα που υπάρχουν στα Τέσσερα Στοιχεία απ’τα οποία είναι φτιαγμένο το Σύμπαν. Θεός, Κτήνος, Άνθρωπος και Φύση είναι Ένα.»
Θεόφραστος Παράκελσος, 1493 – 1541
Στην κινέζικη ιατρική συναντούμε τα πέντε στοιχεία: γη, νερό, μέταλλο, ξύλο, φωτιά και συνδέονται άμεσα με τις έννοιες του «γιν-γιανγκ» καθώς αντιπροσωπεύουν όλες τις δυνάμεις που διέπουν το σύμπαν και συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Αντικατοπτρίζονται στα χρώματα, στους ήχους, στις εποχές του χρόνου, στις αλλαγές του καιρού ή της διάθεσης και μπορούν να δράσουν είτε ευεργετικά είτε αρνητικά στο ανθρώπινο σώμα προκαλώντας ασθένειες.
Το εξωτερικό περίβλημα οφείλει την φυσική του ιδιομορφία σε όλες εκείνες τις εσωτερικές επιρροές που δεν είναι ορατές στο μάτι και μπορούν να γίνουν αντιληπτές μόνο με τις ψυχικές αισθήσεις. Όλα τα δημιουργήματα έχουν αστρικές ταυτότητες και μοιράζονται μεταξύ τους κάποια βασικά γνωρίσματα ως προς την αυθεντικότητα τους. Εκπορεύονται από την ίδια Πηγή Ζωής, μα οφείλουν τη διαφορετικότητα τους στους συνδυασμούς των στοιχείων. Ο Παράκελσος είχε παρατηρήσει πως τα φυτά έμοιαζαν με μικρογραφίες απ’τα μέρη του ανθρώπινου σώματος και είχαν τις αποχρώσεις του στοιχείου που τους αντιστοιχούσε. Πχ, η καρυδιά που διέπεται από το πύρινο στοιχείο, «προδίδει» με την ενέργεια και το σχήμα των καρπών της ότι βοηθά στην ενεργή λειτουργία του εγκεφάλου.
Μαγεία με τη βοήθεια της φύσης
Στον αρχαίο κόσμο, πολλοί πολιτισμοί παρατηρούσαν τα σημάδια που αποτυπώνονταν στη φύση για να κατανοήσουν και να μάθουν τις αλήθειες του χρόνου. Τα τέσσερα είδη μαντικής στα οποία χωριζόταν η φυσική μαγεία ήταν η γεωμαντεία, η πυρομαντεία, η αερομαντεία και η υδρομαντεία. Μελετώντας για παράδειγμα τους κεραυνούς, την ατμόσφαιρα, το πέταγμα των πουλιών, την κίνηση μιας φλόγας, τη βροχή, τα σχήματα των κλαδιών πάνω στο χώμα και διάφορους άλλους οιωνούς, που έσπερναν τα «στοιχειακά πνεύματα» στον ανθρώπινο κόσμο, οι μάντεις μπορούσαν να διαπιστώσουν τα μελλούμενα. Άλλες μέθοδοι φυσικής μαντικής ήταν η λιθομαντεία, η ξυλομαντεία, η κρυσταλλοσκοπεία, η κεραυνομαντεία κλπ.
Καθώς ο άνθρωπος φέρει μέσα του και τα τέσσερα συστατικά της φύσης αλλά και τη ζωτική δύναμη της δημιουργίας που οι κινέζοι ονομάζουν «τσι», θα μπορούσε να υποθέσει κανείς πως οι παράξενες μαρτυρίες περί κίνησης των τεσσάρων στοιχείων μονάχα με τη δύναμη της θέλησης, είναι αληθινές. Διότι ο άνθρωπος έλκει απλώς τα στοιχεία απ’τα οποία είναι φτιαγμένος. Η πυροκίνηση και η τηλεκίνηση είναι τα πιο γνωστά φαινόμενα στοιχειακής μαγείας που έχουν παρατηρηθεί.
Η Πεντάκτινος των Πυθαγορείων με τα αλχημιστικά συμβολα των Στοιχείων. Συμβολίζει τα Τέσσερα Στοιχεία απ’τα οποία δομείται ο αόρατος κι ο ορατός Κόσμος, ενώ στην κορυφή όλων βρίσκεται ο Αιθέρας ο οποίος αποτελεί την Πεμπτουσία της ύπαρξης και κυριαρχεί πάνω στα υπόλοιπα στοιχεία.
Σύμφωνα με τις μεταφυσικές διδασκαλίες της «μαγο-ερμητικής αναγέννησης» και τις αρχαίες κέλτικες παραδόσεις που έχουν επηρεάσει διάφορες νεοπαγανιστικές θρησκείες, όπως η Wicca, κάθε Στοιχείο πέρα απ’τη φυσική του έννοια έχει και την αλχημιστική του έννοια. «Εκπέμπει», δηλαδή, τη δική του ενεργειακή σφραγίδα, η οποία αντανακλάται στα δημιουργήματα μορφοποιώντας το «μέσα» και ταυτόχρονα το «έξω» τους. Έτσι, τα Τέσσερα Στοιχεία προικίζουν την κάθε Δημιουργία με τον χαρακτήρα τους. Όλες οι φυσικές, οι πνευματικές και οι συναισθηματικές τάσεις καθώς και τα χαρίσματα ενός ανθρώπου, είναι αποτέλεσμα των Στοιχειακών και Αστρικών συνδυασμών που εκφράζονται μέσω του ίδιου. Τελικά, ο άνθρωπος, η φύση και το ζωικό βασίλειο είναι τέλεια δομημένοι Κόσμοι που καθρεφτίζουν το Μακρόκοσμο και αποτελούν μέλη του.
Συνείδηση
Το υπέρτατο θαύμα, όμως, είναι η Συνείδηση του ανθρώπου, που σαν διάχυτη κι αυτόνομη δύναμη μπορεί να κινεί το Πνεύμα/Ψυχή του τοποθετώντας το μέσα σε όλες τις εκδηλωμένες μορφές αντίληψης, κατώτερες ή διευρυμένες, καθοδηγώντας το ακόμα και ως τα άγνωστα Στερεώματα της φαντασίας. Η Συνείδηση είναι το εργαλείο που ορίζει τον άνθρωπο αθάνατο.
Το κάθε στοιχείο αντιπροσωπεύει μια αλήθεια και μια αστρική ταυτότητα, αλλά δίχως τη Συνείδηση τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει. Τίποτα δεν ζει. Η Συνείδηση είναι που καθιστά τον άνθρωπο ελεύθερο, σε σχέση με όλα τα άλλα όντα (πνεύματα, στοιχειακά, στοιχειώματα κλπ) που είναι δεσμευμένα να ζουν στο δικό τους πεδίο, υπακούοντας στο σκοπό τους. Αν η Φωτιά, η Γη, ο Αέρας και το Νερό είναι τα τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν τον άνθρωπο και διαμορφώνουν την ψυχοσύνθεση του, τότε η Συνείδηση είναι ο «Νόμος» που ο νους επιλέγει να ονομάσει Θεό. Είναι το κέντρο που σαν καρδιά ενώνει την πιο μικρή δημιουργία, όπως ένα μυρμήγκι, με μια πιο μεγάλη, όπως ένας γαλαξίας και αφήνει την ψυχή να πετάξει στους κόσμους βιώνοντας όλες τις μορφές ζωής.
Δεν είναι μόνο το υλικό, το ορατό και το απτό που υπάρχει. Δίχως τη Συνείδηση κανένας νους δεν μπαίνει σε λειτουργία, καμία καρδιά δεν μπορεί να αισθανθεί. Όσα βλέπουμε, είναι το αόρατο στην ορατή του μορφή. Όσα βλέπουμε είναι ταυτόχρονα όλα όσα δεν βλέπουμε.
Η αρμονία των τεσσάρων στοιχείων.
Τα Τέσσερα Στοιχεία και οι αντιστοιχίες τους
Σύμφωνα με την Σκανβιναβική μυθολογία, η σύγκρουση της φωτιάς με τον πάγο (αέρας και νερό), είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ο Φυσικός Κόσμος που γνωρίζουμε (γη).
Η Φωτιά είναι εξωστρεφές και ενεργητικό στοιχείο, αντιστοιχεί στο Νότο και στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, ενώ το αρχέτυπο του είναι εκείνο του Πολεμιστή. Τα στοιχειακά πλάσματα που ζουν στους αστρικούς κόσμους της φωτιάς είναι οι σαλαμάνδρες. Το χρώμα της είναι το έντονο κόκκινο και καλλιεργεί στην ψυχή τη θέληση, την επιθετικότητα, το μαχητικό πνεύμα, το πάθος, την ανεξαρτησία, τη μάθηση, τη φιλοδοξία, τη σεξουαλικότητα, το κουράγιο, την επιμονή, το σθένος, την επιθυμία, τη δράση, τον ενθουσιασμό, τις ηγετικές τάσεις. Τα ζώδια στα οποία άρχει το στοιχείο της φωτιάς είναι ο Κριός, ο Λέων κι ο Τοξότης. Τα φυτά τα οποία φέρουν στη φύση τους το στοιχείο της φωτιάς είναι: η δάφνη, ο κέδρος, το κύμινο, ο άνηθος, το πορτοκάλι, το πιπέρι, το δεντρολίβανο, η καρυδιά κλπ.
Όταν σε έναν άνθρωπο κυριαρχεί υπερβολικά το στοιχείο της φωτιάς, τότε εκείνος έχει τάσεις επιθετικότητας και θυμού, πονοκεφάλους, αυπνία, υπερκινητικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης ενώ σε περίπτωση που συμβαίνει το αντίθετο τότε εκείνος έχει τάσεις απάθειας, μικρή αντοχή, χαμηλή ζωτικότητα, μειωμένα αντανακλαστικά και έλειψη ενθουσιασμού. Η φωτιά «τρέφεται» και «συμπορεύεται αρμονικά» με τον αέρα και το αντίστροφο. Αντιστοιχεί στην καρδιά.
Ο Αέρας είναι εξωστρεφές και ευγενές στοιχείο, αντιστοιχεί στην Ανατολή και στον Αρχάγγελο Ραφαήλ, ενώ έχει σαν αρχέτυπο τον Θεραπευτή. Τα στοιχειακά που κατοικούν στα πεδία του είναι οι συλφίδες. Το χρώμα του είναι το κίτρινο/πορτοκαλί και τα ψυχικά χαρακτηριστικά του είναι η ευστροφία, οι διανοητικές ικανότητες, η έμπνευση, οι λεπτοί τρόποι, η ισορροπία, η μεταβλητότητα, η καλαισθησία, η ευγένεια, η κίνηση, η αρμονία των σχέσεων, η φιλανθρωπία, η διπλωματία, η αλληλοβοήθεια, η υπομονή. Τα ζώδια στα οποία κυριαρχεί το στοιχείο του αέρα είναι ο Ζυγός, οι Δίδυμοι κι ο Υδροχόος. Τα φυτά που φέρουν στη φύση τους το συγκεκριμένο στοιχείο είναι: η ακακία, η αμυγδαλιά, η λεβάντα, το πεύκο, η μαντζουράνα, η μουριά, η φτελιά, η φουντουκιά κλπ.Όταν σε έναν άνθρωπο υπάρχει έντονο το στοιχείο του αέρα τότε εκείνος χαρακτηρίζεται από αδιαφορία, αφηρημάδα, ανησυχίες, μυική αδυναμία, αναποφασιστικότητα, ατονία, καχεκτικότητα, φλυαρία ενώ σε περίπτωση που συμβαίνει το αντίθετο, δεν έχει καλή μνήμη, υποφέρει από νωθρότητα, κακή κυκλοφορία του αίματος, κούραση, υπερβολικό ύπνο και χαμηλή οξυδέρκεια. Ο αέρας αντιστοιχεί στον εγκέφαλο.
Η Γη είναι εσωστρεφές και σταθερό στοιχείο, αντιστοιχεί στο Βορρά και στον Αρχάγγελο Ουριήλ, ενώ συμβολίζει το Φύλακα. Τα στοιχειακά που βασιλεύουν στο στοιχείο της γης είναι οι γνώμοι, οι καλικάντζαροι κι οι ουνδίνες. Το χρώμα του είναι το πράσινο και το καφετί και τα ψυχικά γνωρίσματα του είναι η δύναμη, η πυγμή, η αυτοκυριαρχία, η ακεραιότητα, η σταθερότητα, οι αρχές, τα βαθιά συναισθήματα, η καλλιτεχνία, η χειρονακτική εργασία, η ανθεκτικότητα, η ικανότητα διοίκησης. Τα ζώδια στα οποία κυριαρχεί το γήινο στοιχείο είναι ο Ταύρος, η Παρθένος και ο Αιγόκερως. Τα φυτά που επηρεάζονται από το στοιχείο της γης είναι: το κριθάρι, η φτέρη, η μανόλια, η βρώμη, η αρτεμισία, η φασκομηλιά, το βαμβάκι, το σκουλόχορτο κλπ.
Όταν ένας άνθρωπος διακατέχεται υπερβολικά από το στοιχείο της γης, τον χαρακτηρίζουν τάσεις αποξένωσης, μοναξιά, ακινησία, νωθρότητα, λήθαργος, αρνητικά συναισθήματα, ενώ όταν συμβαίνει το αντίθετο τότε έχει αδύναμο χαρακτήρα, κυκλοθυμία, ασυνάρτητη ομιλία, υστερία, αστάθεια, νευρικότητα, άγχος. Η γη «ξεδιψά» και «ενώνεται αρμονικά» με το νερό και το αντίστροφο. Αντιστοιχεί στο στομάχι και τη σπλήνα.
Το Νερό είναι εσωστρεφές και παρορμητικό στοιχείο, αντιστοιχεί στη Δύση και στον Αρχάγγελο Γαβριήλ, ενώ συμβολίζει το Δημιουργό. Τα στοιχειακά που ζουν στο υδάτινο στοιχείο είναι οι Νύμφες. Το βασικό του χρώμα είναι το μπλε και τα ψυχικά χαρακτηριστικά του είναι η δημιουργία, το ένστικτο, η εσωτερικότητα, η αφοσίωση, οι καλλιτεχνικές κι αποκρυφιστικές τάσεις, η οργάνωση, η ευελιξία, το πάθος, ο ερωτισμός, η κατανόηση. Τα ζώδια στα οποία κυριαρχεί το υδάτινο στοιχείο είναι ο Καρκίνος, ο Σκορπιός και οι Ιχθύες. Τα φυτά που αντιστοιχούν στο στοιχείο του νερού είναι η αλόη, η μηλιά, η σημύδα, το χαμομήλι, το γιασεμί, ο κρίνος, η βανίλια, το έλατο, η λεμονιά κλπ.
Όταν ένας άνθρωπος φέρει μέσα του έντονα το στοιχείο του νερού, τότε υποφέρει από απάθεια ή καταθλιπτικές τάσεις, υπνηλία, χαμηλή πέψη, αδυναμία συγκέντρωσης, συναισθηματικές εξάρσεις, κυκλοθυμία, ενώ όταν συμβαίνει το αντίθετο πιθανόν να έχει κακή μνήμη, αδιαφορία, ρηχά συναισθήματα, μειωμένα αντανακλαστικά και ένστικτο. Αντιπροσωπεύεται από τα νεφρά.Εδώ, αξίζει να προσθέσουμε πως ο Έλληνας γιατρός Ίππαρχος συσχέτισε συγκεκριμένες πλανητικές επιρροές με τις σωματικές διαταραχές που μπορούσαν να προσβάλουν ένα ζώδιο, οι οποίες θα μπορούσαν απλώς να παραμείνουν τάσεις και να μην εξελιχθούν ποτέ σε αιτίες ασθενειών.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως το άυλο φαινόμενο της ύπαρξης οφείλεται σε μία μήτρα απεριόριστης φαντασίας. Μια επίμονη θέληση που εκτείνεται πέρα απ’τα όρια της λογικής και της τάξης. Ίσως αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως ζωή, να είναι η έκφραση των αμέτρητων πτυχών αυτής της μυστήριας θέλησης μέσα από όλες τις πιθανές μορφές δημιουργίας, και τα Τέσσερα Στοιχεία να είναι απλώς τα «χρώματα» με τα οποία εκείνη ζωγραφίζει το «πάθος» της.
.Αέρας->Η Αιτία, η Νόηση
Φωτιά->Η Δράση, το Πάθος
Νερό-> Το Συναίσθημα, η Δημιουργία
Γη-> Η Πραγμάτωση, η Μορφή
Πνεύμα-> Η Ψυχή, Η Ζωή