Ποιός ήταν ο Ιερέας Ελιφάς Λεβί που αφιέρωσε τον εαυτό του στις απόκρυφες τέχνες και τελικά δημιούργησε την πιο δαιμονική φιγούρα στην ιστορία που όλοι γνωρίζουμε ως Μπαφομέτ;
Ένας από τους πιο εμβληματικούς ανθρώπους στην ιστορία της Δυτικής Μαγείας και της Ιουδαϊκής Καμπάλα δεν ήταν καν Εβραίος. Όμως έμαθε Εβραϊκά για να τελειοποιήσει την τέχνη της Καμπάλα και υιοθέτησε Εβραϊκό όνομα στην πορεία της ζωής του.
Επρόκειτο για ένα διάσημο Φιλόσοφο της εποχής του, έναν λάτρη της Μεταφυσικής και Αποκρυφιστή που είχε μάλιστα δημιουργήσει και μία μαγική σφραγίδα με το όνομά του. Οι μαγικές σφραγίδες αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της τελετουργικής μαγείας που βασίζονται στην Καμπάλα και έγιναν δημοφιλείς μέσα από τον άνθρωπο για τον οποίο θα μιλήσουμε σήμερα. Όσοι μάλιστα ασχολούνται με την Καμπαλιστική Αριθμολογία και την Γεματρία γνωρίζουν πως το όνομά του εμφανίζεται διαφορετικά σε αυτή την σφραγίδα, κάτι που άλλαζε την μαγική της σημασία.
O Ελιφάς Λεβί, ήταν μία εμβληματική προσωπικότητα στον θεωρητικό αλλά και τον πρακτικό ρόλο της μαγείας στον 19ο αιώνα και ίσως ο άνθρωπος που έκανε διάσημο τον όρο Αποκρυφισμός.
Η ζωή του Ελιφάς Λεβί
Μερικοί πιστεύουν πως ήταν Ρωμαίος Ιερέας που έγινε Εβραίος ( ή το αντίστροφο), όμως κάνουν λάθος. Ο Alphonse Louis Constant που γεννήθηκε το 1810 και πέθανε το 1875 ήταν Γάλλος Καθολικός που εκπαιδεύτηκε για να γίνει Ιερέας και ήταν γιός ενός ταπεινού τσαγκάρη. Όμως ο νεαρός τότε Constant ερωτεύτηκε και σχεδόν έγινε Ιερέας αφού είχε προχωρήσει ως Διάκονος. Λόγω όμως της ερωτικής σχέσης που είχε αναπτύξει δεν ανέβηκε ποτέ στην ιεραρχία και δεν έγινε Ιερέας.
Πολλές γαλλικές εφημερίδες της εποχής αναφέρονταν σε αυτόν ως Αββάς Constant, αφού μιλούσε συχνά για ζητήματα του πνευματισμού και φορούσε μαύρα άμφια που έμοιαζαν με εκείνα του Καθολικισμού.Μάλιστα έστω και αν η Εκκλησία τον είχε απορρίψει, εκείνος δεν απαρνήθηκε τον Καθολικισμό αφού έγραψε στην πορεία της ζωής του και Χριστιανικά βιβλία.
Το 1846 σε ηλικία 36 ετών παντρεύτηκε ένα κορίτσι που είχε τα μισά του χρόνια. Απέκτησαν ένα παιδί που έφυγε από την ζωή λίγο μετά την γέννα και έκτοτε δεν απέκτησε άλλους απογόνους. Το ζευγάρι χώρισε το 1853 όταν η νεαρή κοπέλα ερωτεύτηκε έναν άλλο άνδρα. Στην Γαλλική επανάσταση του 1848 ο Constant έγραψε μερικά αριστερά πολιτικά μανιφέστα και φυλακίστηκε για αυτά δύο φορές για σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτή η εμπειρία ήταν που τον έκανε να στραφεί πλήρως στον Εσωτερισμό και τον Πνευματισμό. Το New Age δεν υπήρχε τότε, όμως ο μεγάλη πλειοψηφία του συγγραφικού του έργου και των διδαχών του βοήθησε στο να διαδωθεί το μεγάλο κίνημα του σύγχρονου πνευματισμού και εσωτερισμού.
Τα ενδιαφέροντά του στον Εσωτερισμό και τον Αποκρυφισμό ξεκίνησαν όταν εκείνος ακόμα βρισκόταν στην Ιερατική σχολή. Ένας από τους καθηγητές του ενδιαφερόταν για τον Μεσισμό, τον Ζωικό μαγνητισμό και τον Πνευματισμό και ο νεαρός τότε Constant ξεκίνησε να μελετά μεταφυσική λογοτεχνία ανακαλύπτοντας Γάλλους Αποκρυφιστές και μυστικιστές της εποχής.
Ο ευφυής νεαρός Παρισιάνος δεν ανακάλυψε και υιοθέτησε απλά τον Ευρωπαϊκό Μυστικισμό και την Εβραϊκή Καμπάλα ως δόγμα του, αλλά απέκτησε και τεράστια φήμη. Μαθαίνοντας Εβραϊκά σε σύντομο χρονικό διάστημα διδάχτηκε στον μέγιστο βαθμό την Καμπάλα όπως έκαναν τότε οι Μυστικιστές Ραβίνοι του Χασιδισμού, όμως δεν ασπάστηκε επισήμως τον Ιουδαϊσμό. Όμως ο Alphonse Louis Constant έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει γιατί άλλαξε το όνομά του. To νέο ονοματεπώνυμό του θα αποτελούταν από μία ελεύθερη μετάφραση των δύο ονομάτων του στα Εβραϊκά. ‘Ετσι “γεννήθηκε” ο Ελιφάς Λεβί.
Η επιρροή του Ελιφάς Λεβίστον Αποκρυφισμό είναι τεράστια ακόμα και σήμερα. Τα κείμενά του για τον Μυστικισμό και την Μαγεία μαζί με την προσωπικότητά του τον έκαναν μία σημαντικότατη προσωπικότητα του χώρου.
Μετά την διάλυση του γάμου του ο Ελιφάς Λεβί επισκέφθηκε την Αγγλία το 185 και εκεί πολύ σύντομα γνωρίστηκε και απέκτησε σχέσεις με Βρετανούς συγγραφείς και αποκρυφιστές εισχωρόντας στον κοινωνικό κύκλο τους. Εκείνη την περίοδο έγραψε το κλασικό δίτομο έργο του με τίτλο “Δόγμα της υψηλής μαγείας” που κυκλοφόρησε το 1855, που όμως μεταφράστηκε το 1896 στα Αγγλικά από τον Arthur E. Waite ως Transcendental Magic, Its Doctrines and Rituals ή “Υπερβατική Μαγεία: Οι δοξασίες και τα Τελετουργικά”. Στην περιγραφή του βιβλίου αναφέρει πως όλα τα είδη μαγείας χρησιμοποιούν παρόμοιες δυνάμεις και τελετουργικά που πηγάζουν από πανανθρώπινα αρχέτυπα.
Η περιγραφή αναφέρει χαρακτηριστικά: “Πίσω από το πέπλο των ιερατικών και μυστικιστικών αλληγοριών που υπάρχουν σε όλες τις αρχαίες δοξασίες, πίσω από το σκοτάδι και τα παράξενα βάσανα που έχουν όλες οι μυήσεις, κάτω από την σφραγίδα όλων των ιερών γραφών, στα ερείπια της Νινευής ή των Θηβών, στους βράχους των αρχαίων ναών και στο φθαρμένο πρόσωπο της Ασσυριακής ή Αιγυπτιακής Σφίγγας, στα τερατώδη ή μεγαλειώδη έργα τέχνης των Πιστών της Ινδίας και τις Βέδες, στα κρυπτικά σύμβολα των παλιών βιβλίων της Αλχημείας, των τελετουργικών που χρησιμοποιούν όλες οι μυστικές κοινότητες, υπάρχουν ενδείξεις ενός δόγματος που είναι παντού το ίδιο και που αποκρύπτεται από όλους.
Ο Ελιφάς Λεβί και ο Baphomet
Το Δόγμα της Υψηλής μαγείας του Ελιφάς Λεβί είναι ένα σημαντικό έργο για τον Αποκρυφισμό όμως έγινε διάσημο σε ολόκληρο τον πλανήτη, έστω και αν πάρα πολλοί άνθρωποι δεν έχουν ακούσει ποτέ για αυτό, επειδή απεικονίζει για πρώτη φορά μία από τις πιο γνωστές και για πολλούς σατανικές οντότητες, τον Μπαφομέτ. Ας δούμε τι έγραφε ο Levi για την σκοτεινή αυτή φιγούρα.
Σύμφωνα με τον Levi λοιπόν η τραγόμορφη φιγούρα έχει στο μέτωπο το σύμβολο του πεντάγραμμου ή της πεντάλφας, με μία αιχμή στην κορυφή, ένα σύμβολο φωτός, καθώς τα δύο της χέρια σχηματίζουν το σύμβολο του Ερμητισμού.Το ένα χέρι δείχνει προς τα επάνω προς το λευκό φεγγάρι του Chesed, που είναι ένα από τα 10 σεφιρόθ του Καμπαλιστικού δέντρου της Ζωής και η μετάφρασή του από τα Εβραικά σημαίνει αγάπη – καλοσύνη και το άλλο χέρι δείχνει προς τα κάτω στο μαύρο Geburah που έιναι ένα ακόμα σεφιρόθ που συμβολίζει την δύναμη.
Αυτή η απεικόνιση για τον Levi εξέφραζε την τέλεια αρμονία της καλοσύνης με την δικαιοσύνη. Το ένα χέρι του Μπαφομέτ είναι θηλυκό και το άλλο αρσενικό συμβολίζοντας το ερμητικό ανδρόγυνο. Η φλόγα της γνώσης λάμπει ανάμεσα στα κέρατά του και για τον Levi αποτελούσε το μαγικό φως της συμπαντικής ισορροπίας, η εικόνα της ψυχής που ανυψώνετα πέρα από την ύλη όπως η φλόγα λάμπει από πάνω της.
Το άσχημο κεφάλι του τέρατος συμβολίζει τον τρόμο του αμαρτωλού που δρα και λειτουργεί έχοντας τον υλικό κόσμο στο μυαλό του. Τα γεννητικά όργανα συμβολίζουν την αιώνια ζωή, το φολιδωτό του σώμα το νερό, το ημικύκλο από πάνω του την ατμόσφαιρα. Η ανθρωπότητα απεικονίζεται στα δύο στήθη και τα ανδρόγυνα χέρια τις απόκρυφες επιστήμες.
Όλα αυτά τα σύμβολα του Μπαφομέτ είχαν άμεσο αντίκτυπο στον σύγχρονο Αποκρυφισμό. Εξάλλου ο Ελιφάς Λεβί ήταν εκείνος που έγραψε πως η Πεντάλφα ήταν ένα σύμβολο συμπαθητικής (καλής) μαγείας αλλά και των σκοτεινών τεχνών ή της μαύρης μαγείας. Ο Τραγόμορφος Μπαφομέτ ενσωματώθηκε στην αντεστραμμένη πεντάλφα και την μετέτρεψε σε σύμβολο του σκότους. Αρκετοί νεο-παγανιστές βέβαια διαφωνούν αφού θεωρούν πως το αντεστραμμένο πεντάγραμμο είναι ένα αρχαίο Ινδο-Ευρωπαικό σύμβολο. Σύμφωνα με τον Levi τα σκοτεινά πνεύματα προέρχονται μόνο από την μαγική δημιουργία της πραγματικότητας του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Όταν κάποιος δημιουργεί φαντάσματα και σκοτεινές οντότητες για τον εαυτό του, τότε είναι αιώνια αναγκασμένος και να τις θρέφει με την ενέργεια και την ζωή του ικανοποιώντας τις ζοφερές τους ορέξεις.
O Ελιφάς Λεβί, η Καμπάλα και τα Ταρώ
Μία ακόμα από τις δημιουργίες του Ελιφάς Λεβί εκτός από την αναβίωση του δυτικού ενδιαφέροντος για την Καμπάλα, ήταν ο συνδυασμός της με τον συμβολισμό των Ταρώ. Εκείνος ήταν που πρότεινε πως η μαγική τέχνη της Καμπάλα θα έπρεπε να συνδυαστεί με την χρήση των Ταρώ.Πολλοί τον κατέκριναν για αυτή την άποψη γιατί θεωρούσαν πως φαντάστηκε αυτή την σύνδεση.
Στο Δόγμα της Υψηλής Μαγείας ο Levi έγραψε 22 κεφάλαια που βασίζονταν στις 22 κάρτες της Μεγάλης Αρκάνα και συσχέτισε το κάθε ένα από αυτά με τα 22 γράμματα του Εβραϊκού αλφάβητου και του Καμπαλιστικού συμβολισμού. Κάπως έτσι τα Ταρώ μετατράπηκαν σε ένα σημαντικό εργαλείο για την μαντεία και την προφητεία, την Δυτική μαγεία και τον Αποκρυφισμό.
Πλέον στις μέρες μας και τα Ταρώ και η Καμπάλα έχουν αρκετούς ακολούθους με αποτέλεσμα αρκετά βιβλία, ιστοσελίδες και σεμινάρια που είναι αφιερωμένα σε αυτά. Όλος ο συμβολισμός τους όμως προήλθε από το μαγικό και συγγραφικό έργο του Ελιφάς Λεβί
O Ελιφάς Λεβί, ο Χριστιανισμός και το τέλος του
Όπως μπορείτε να φανταστείτε, πολλοί επικριτές του Ελιφάς Λεβί τον χαρακτήρισαν δαιμονικό, λάτρη του Εωσφόρου και σατανικό, όμως φαίνεται πως ο ίδιος δεν παρέκλινε ουσιαστικά ποτέ από την Χριστιανική του πίστη. Αυτό βέβαια ξαφνιάζει πολλούς ανθρώπους είτε είναι Χριστιανοί, είτε αποκρυφιστές. Αυτή του την σύνδεση εξάλλου την περιγράφει σε αρκετά από τα βιβλία του και φαίνεται πως ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του πιστό των βασικών αρχών του Χριστιανισμού.
Ο Μέγας Μάγος και Μυστικιστής Ελιφάς Λεβί έφυγε από την ζωή στα 65 του χρόνια. Λέγεται πως προτού φύγει από τον κόσμο και στο νεκροκρέβατό του, συμφιλιώθηκε με την Ρωμαϊκή Εκκλησία. Υπο άλλες συνθήκες εξάλλου ο Alphonse Louis Constant ίσως να γινόταν ένας ευτυχισμένος Ιερέας ή ένας σημαντικός Καθολικός Θεολόγος. Ή πορεία της ζωής του κατέδειξε όμως πως υπό ένα πρίσμα ίσως δημιούργησε τελικά το δικό του μυστικιστικό δόγμα.
Η επιρροή που είχε στην ζωή του παρέμεινε και μετά τον θάνατό του. O Ελιφάς Λεβίήταν ένας χαρισματικός συγγραφέας που με κίνητρο την πνευματική του δύναμη επιχείρησε να μεταλαμπαδεύσει την μαγική γνώση σε όποιον επιθυμούσε να την λάβει. Βέβαια πολλοί τον θεωρούν ακόμα και σήμερα δαιμονικό, ενώ ποτέ δεν απέκτησε περιουσία από τα κείμενά ή τις διδαχές του και πέθανε στην ψάθα. Το μαγικό του έργο όμως, είτε για κάποιους δαιμονικό, είτε θεουργικό για άλλους παραμένει ακόμα και σήμερα και αποτελεί την ραχοκοκαλιά ολόκληρου του μυστικιστικού κινήματος που αναδύθηκε στην πορεία των χρόνων..