Οι εποχές που ζούμε είναι περίεργες και για πολλούς σκοτεινές. Έτσι όσοι έχουν διαβάσει ή έστω ακούσει για το περίφημο 1984 του Όργουελ, θεωρούν πως προέβλεψε την σημερινή κοινωνία και τα δεινά της πριν 72 χρόνια! Πόσο προφητικό είναι τελικά το 1984 του Τζωρτζ Όργουελ;
Τον Ιούνιο του 1948 δημοσιεύθηκε το αριστούργημα του Τζωρτζ Όργουελ, 1984. Ένα μυθιστόρημα που ξεσήκωσε μεγάλη συζήτηση από κριτικούς και άλλους συγγραφείς της εποχής. Και αυτό γιατί περιέχει (μεταξύ άλλων) την ιδέα της μαζικής παρακολούθησης από μία απολυταρχική κυβέρνηση.
Το 1984 μάλιστα έχει γίνει ένα “εγχειρίδιο” ώστε να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε ακόμη περισσότερο την συμπεριφορά των ανθρώπων αλλά και ευρύτερα της κοινωνίας μας. Αυτό γιατι εξερευνά τι δεδομένα και αλήθειες μπορεί να υπάρχουν μέσα στην Πολιτική, αλλά και πως αυτές χειραγωγούνται, ώστε να ελέγξουν και να καταπιέσουν τους ανθρώπους.
Πολλά από όσα έχουν γραφτεί μέσα στο 1984 είναι τόσο ακριβή που δυσκολεύεται κάποιος να πιστέψει πως είναι αλλήθεια. Τα κοινωνικά και κυβερνητικά ζητήματα επαληθεύονται ένα προς ένα, αφού η κοινωνία προσπαθεί να διατηρήσει την ιδιωτικότητά της από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η λογοκρισία που επικρατεί επίσης είναι άνευ προηγουμένου. Όπότε ας δούμε πόσο προφητικό είναι τελικά το 1984 του Τζωρτζ Όργουελ…
Λογοκρισία και παρακολούθηση στο 1984 του Όργουελ
Στο 1984 η κυβέρνηση επιλέγει τι λογοκρίνεται και τι όχι. Αυτό μάλιστα συνέβη ώστε να διατηρηθεί μία κοινωνία σε τάξη και ησυχία. Σίγουρα το 2021 παντού στον κόσμο και ειδικότερα στην Ελλάδα, η Λογοκρισία είναι πολύ μεγάλη σε καθημερινό επίπεδο.
Όπως και η απόκρυψη ειδήσεων που βλάπτουν ίσως τις επιλογές των ανθρώπων που θέλουν να ελέγχουν τις τύχες μας και να μας κρατούν περιορισμένους με κάθε τρόπο. Αυτό θα το αναλύσουμε εκτενέστερα πιο κάτω στο άρθρο!
Υπάρχει επίσης και η παρακολούθηση, κάτι που πολλοί αμφισβητούν πως γίνεται! Στο 1984 ο Όργουελ απεικονίζει ένα κόσμο που παρακολουθείται συνεχώς και δεν έχει καμία ιδιωτικότητα. Αυτό επίσης συμβαίνει λίγο η πολύ το 2021.
Οι γίγαντες των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποτυπώνουν τα πάντα στην ζωή των χρηστών, και μάλιστα με την δική τους συγκατάθεση. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα εκμεταλλεύονται εμπορικά τις πληροφορίες και τα προσωπικά μας δεδομένα…
Εξορία στο 1984 του Όργουελ
Στο μυθιστόρημα ο Όργουελ αναφέρει πως η εξορία δεν είναι περιορισμένη, το αντίθετο μάλιστα, την παρομοιάζει με την εξαφάνιση από την ίδια την ύπαρξη. Και μάλιστα δεν ήταν μία απλή τιμωρία. Αυτό γιατί εξαφάνιζαν την ύπαρξη του ανθρώπου διαγράφοντας κάθε ίχνος του μέσα στον χρόνο.
Αυτό επίσης μπορεί να συμβεί με ένα “εικονικό” εξοστρακισμό, ή στιγματισμό ανθρώπων ανάλογα με τις πεποιθήσεις τους στον σύγχρονο κόσμο των Social Media. Με τον έλεγχο των κυβερνήσεων να βρίσκεται σε συνεργασία μαζί τους, κάθε άνθρωπος μπορεί να εξαφανιστεί από τον χάρτη των μεγάλων Social Media, πολύ απλά αν οι απόψεις του “ενοχλούν” το οποιοδήποτε καθεστώς.
Διαγράφοντας την ιστορία και τις ειδήσεις
Στο 1984 του Όργουελ διαγραφόταν κάθε μέρος της ιστορίας που δεν βόλευε το καθεστώς. Το χειρότερο μάλιστα ήταν πως όχι μόνο διέγραφαν κομμάτια της ιστορίας, αλλά τα ξαναέγραφαν χειραγωγώντας την κοινή γνώμη.
Όλοι γνωρίζουμε πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην πραγματικότητα. Ίσως όχι διαγράφοντας ολόκληρα κομμάτια ιστορίας, αλλά περισσότερο αποκρύπτοντας ειδήσεις και οπτικό υλικό που δεν βολεύουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα, τα συστημικά μέσα ενημέρωσης “μαγειρεύουν” το υλικό αυτό ώστε “να ξαναγράψουν την ιστορία’ και την αφήγηση ενός γεγονότος, ώστε να αποδώσουν ευθύνες αλλού και να αποπροσανατολίσουν.
Τα σημερινά καθιερωμένα μέσα ενημέρωσης διαμορφώνονται από Πολιτικές ατζέντες και η κοινωνία (τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος της) έχει σταματήσει να τα εμπιστεύεται.
Στο μυθιστόρημα επίσης υπάρχει η οθόνη που παρακολουθεί τα πάντα και τους πάντες κάθε στιγμή, και όχι μόνο για να αναμεταδίδει ψεύτικα νέα. Σήμερα τα σύγχρονα μέσα, τα κινητά, οι τηλεοράσεις και οι υπολογιστές έχουν την δυνατότητα να κάνουν κάτι αντίστοιχο.
Έτσι, ίσως η φράση πως ζούμε σε έναν Οργουελικό κόσμο να αποκτά νόημα μέσα από τις ομοιότητες του βιβλίου με την δυστοπική κοινωνία στην οποία ζούμε. Πολλοί βέβαια υποστηρίζουν πως ένα άλλο βιβλίο είναι ακόμη πιο προφητικό, και πως ζούμε στην δική του δυστοπική πραγματικότητα. Αυτό δεν είναι άλλο από τον “Θαυμαστό Νέο κόσμο” του Χάξλει. Το ποιό είναι περισσότερο προφητικό όμως είναι κάτι που θα αναλύσουμε σε ένα επόμενο άρθρο. Όπως και να έχει υπάρχουν βιβλία σαν και αυτά, που είδαν μία ζοφερή καθημερινότητα για την Ανθρωπότητα πολύ πριν γίνει πραγματικότητα. Και βιβλία σαν το 1984 του Όργουελ συνιστούν μία μεγάλη προειδοποίηση για το μέλλον μας μέσα στον κόσμο.
Όλοι θέλοντας και μη, ακολουθούν το σχέδιο του Θεού!