Τί είναι η ενέργεια; Κάτι που εξηγείται πολύ απλά από τις επιστήμες, αλλά κάτι που είναι εξίσου απλό και φυσικό στον κόσμο της ανατολικής σκέψης. Η ενέργεια την οποία χρησιμοποιούμε για να κάνουμε τα πάντα, είναι ιερή. Είναι το νέκταρ μας, ακόμα κι αν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει. Σ αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε ότι σχετίζεται με την ενέργεια που βρίσκεται μέσα μας, ξεκινώντας από το φαγητό ως την γνωριμία με τα τσάκρα.
Η αρχή.
Όλα ξεκινούν από την τροφή. Ο άνθρωπος ως ψυχοσωματικό ον οφείλει να τρέφεται. Υπάρχουν διαφόρων ειδών τροφές, διαφόρων κατηγοριών. Βάση της ινδουιστικής παράδοσης για τα τσάκρα η κάθε τροφή έχει το χρώμα βάση του οποίου ενεργοποιεί το αντίστοιχο ενεργειακό κέντρο. Για παράδειγμα, η ντομάτα είναι κόκκινη, κόTκκινος δε είναι ο χρωματισμός του 1ου τσάκρα. Καταναλώνοντας λοιπόν ντομάτες, ενεργοποιείται το 1ο τσάκρα το οποίο είναι συνδεδεμένο με μια σειρά ψυχοσωματικών γνωρισμάτων.
Έτσι, γίνεται φανερό ότι ακόμα και η τροφή είναι μέρος της «φόρτισης» θα λέγαμε και η σωστή διατροφή έχει να κάνει με την ισορροπία των τσάκρα και κατ’ επέκταση την ψυχοσωματική μας ισορροπία.
Άλλωστε αυτός είναι και ο λόγος που στην ασιατική παράδοση η κατανάλωση τροφής είναι ιεροτελεστία. Από την επιλογή της τροφής, στο μαγείρεμα, στον τρόπο τελικής κατανάλωσης της. Η τροφή, είτε φυτική, είτε ζωική, οφείλει σεβασμό, όχι μόνο γιατί παρέχει στον ανθρώπινο οργανισμό την απαραίτητη ενέργεια και την ισορροπία όπως είπαμε παραπάνω, αλλά γιατί μέσω της τροφικής αλυσίδας, στον άνθρωπο καταλήγει ένα μέρος της Φύσης, ένα μέρος του Όλου, στο οποίο ακόμα και ο άνθρωπος ανήκει.
Η ενέργεια
Η ζωτική ενέργεια, αυτό που απαρτίζει όλα τα ζώα συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου και όλα τα φυτά, έχει απασχολήσει τους ανθρώπους από την αρχαιότητα. Συναντάται σε όλους τους πολιτισμούς, με διαφορετικές λέξεις ανάλογα την παράδοση ή το πεδίο που ερευνούσε ο εκάστοτε άνθρωπος.
Πράνα (Ινδία), Τσι (Κίνα), Κι (Ιαπωνία), Μάννα (Χαβάη). Ο Ιπποκράτης μίλησε για την θεραπευτική δύναμη της φύσης, ο Ερμής ο Τρισμέγιστος για το Τέλεσμα, οι αλχημιστές το αποκαλούσαν spiritus, οι Καμπαλιστές αστρικό φως, ενώ στην αγγλική σήμερα είναι γνωστό ως life force. Υπάρχουν ίσως άπειρα ονόματα, τα οποία δόθηκαν σε όλες τις εποχές από τη στιγμή που έχουμε γραπτό λόγο. Παρά τις διαφορές όμως στις λέξεις, η ουσία, η έννοια είναι η ίδια. Η ενέργεια «είναι η ζωτική ενέργεια που υπερβαίνει τον χώρο και τον χρόνο, διαπερνά τα πάντα και πάνω σε αυτή στηρίζει την υγεία και τη ζωή του καθετί στο σύμπαν.» Προσωπικά θα προσέθετα μια παράμετρο εδώ, στο ως τώρα γνωστό σύμπαν.
Αυτή η δύναμη είναι όμως που χρησιμοποιείτο στις πολεμικές τέχνες και δίνει στους ασκούμενους «υπερφυσικές» δυνάμεις, αυτή η δύναμη είναι που δίνει την δυνατότητα στον άνθρωπο να μεταβεί από το φυσικό στο πνευματικό και να υπερβεί τον εαυτό του. Όπως άλλωστε είναι γνωστό και από την φυσική, η ενέργεια δεν χάνεται ποτέ, απλώς μετασχηματίζεται.
Το ενεργειακό σύστημα του ανθρώπου
Ο Ινδουισμός έχει πολλές πρακτικές. Σε αυτό βασίζεται η γιόγκα, το κάμα σούτρα, τα τσάκρα και πολλά άλλα. Ο άνθρωπος έτσι αποτελεί ένα μεγάλο σύστημα εισροής και εκροής ενέργειας. Τα τρία βασικά «όργανα» για αυτό είναι, τα ενεργειακά του σώματα, τα τσάκρα και τα νάντι.
Ενεργειακά σώματα
Τα ενεργειακά σώματα είναι τέσσερα, το αιθερικό σώμα, το συναισθηματικό ή αστρικό σώμα, το νοητικό σώμα και το πνευματικό. Το κάθε ένα από αυτά έχει τη δική του δόνηση. Το πρώτο, το αιθερικό είναι το πιο κοντινό στο φυσικό μας σώμα και γι αυτό έχει την χαμηλότερη συχνότητα. Όσο αυξάνεται η πνευματικότητα και ανεβαίνουμε δονήσεις, αυξάνεται και η συχνότητα των ενεργειακών σωμάτων.
Το αιθερικό σώμα αποτελεί δίδυμο του φυσικού μας σώματος και γι αυτό σχετίζεται με όλες τις φυσικές μας αισθήσεις και την ενέργεια της ζωής. Το φυσικό μας σώμα αντλεί την ενέργεια του από την τροφή. Το αιθερικό σώμα αντλεί την ενέργεια του από τον ήλιο, μέσα από το τσάκρα του ηλιακού πλέγματος και από τη γη μέσα από το ριζικό τσάκρα. Αυτή η ενέργεια μεταφέρεται σε όλο το σώμα μέσα από τα τσάκρα και τα νάντι.
Η λεγόμενη αιθερική αύρα προκύπτει όταν υπάρξει κορεσμός για την ηλιακή ενέργεια, οπότε και το αιθερικό σώμα «αποβάλει» κάθε πλεόνασμα ενέργειας από τους πόρους του σώματος. Λόγω της στενής σχέσης του φυσικού σώματος και του αιθερικού, συχνά αυτή η αύρα ονομάζεται και αύρα υγείας και αντικατοπτρίζει την υγεία ενός οργανισμού.
Το αστρικό σώμα είναι ο φορέας των συναισθημάτων και γι αυτό το δεύτερο του όνομα είναι συναισθηματικό σώμα. Η συναισθηματική αύρα έχει οβάλ σχήμα και πέρα από τα σταθερά γνωρίσματα του κάθε χαρακτήρα, ο χρωματισμός της μεταβάλλεται συνεχώς, όπως και η ένταση ή το μέγεθος της. Ο χρωματισμός της αύρας, η φωτεινότητα και η διαύγεια των χρωμάτων ποικίλλει ανάλογα με τον άνθρωπο και την συναισθηματική ισορροπία, ωριμότητα και συνειδητότητα του και φυσικά με τα όρια του, στην συγκεκριμένη περίπτωση με τα συναισθηματικά.
Στο αστρικό σώμα εκδηλώνεται κάθε ανησυχία του υποσυνείδητου και γι αυτό η ισορροπία του αστρικού σώματος και η συνέχεια προς την επίτευξη ισορροπίας και των άλλων δύο, αποτελεί μεγάλο ζήτημα. Μιας και το αστρικό σώμα είναι η εκδήλωση όλων των συναισθημάτων μας, πρέπει κάποιος να είναι απαλλαγμένος από κάθε ανεπίλυτο φόβο, ανησυχία ή άλλο «αρνητικό» συναίσθημα. Εδώ όμως ελλοχεύουν κίνδυνοι. Μπορεί ένα άτομο συνειδητά να πιστεύει ότι έχει λύσει τις ανασφάλειες του, ότι δεν έχει μέσα του φθόνο κ.α. Όμως η συνειδητή σκέψη και γενικά ο διανοητικός τομέας του νοητικού σώματος μας ασκούν ελάχιστη επιρροή στο αστρικό. Και αυτό γιατί το αστρικό σώμα αλληλεπιδρά με το υποσυνείδητο μας.
Καθώς λοιπόν υπάρχει μια συνεχόμενη ροή στον κόσμο γύρω ας, οι καταστάσεις διαδέχονται η μια την άλλη με απίστευτη συχνότητα και όλα αλλάζουν κατανοούμε αμέσως πόσο δύσκολο είναι να κρατήσουμε το αστρικό μας σώμα σε ισορροπία και δη πραγματικά να απαλλαγούμε από ότι -ακόμα και υποσυνείδητα – μας απασχολεί. Ίσως μάλιστα, αυτό το σκαλοπάτι να είναι και το πιο δύσκολο για τον άνθρωπο.
Το νοητικό σώμα αποτελεί όλες τις σκέψεις, τις ιδέες, την λογική και τη διαίσθηση. Η αύρα του έχει επίσης οβάλ σχήμα, ενώ η έκταση της αύρας μπορεί να φτάσει αυτήν της αστρικής και της αιθερικής μαζί. Όσο αυξάνεται η γνώση, η βαθύτερη επίγνωση των καταστάσεων τόσο μεγαλώνει και η αύρα, ενώ γίνεται πιο διαυγής. Το νοητικό σώμα διαθέτει μια χαμηλότερη οκτάβα που το συνδέει με το φυσικό σώμα και μια ανώτερη. Η χαμηλότερη επηρεάζεται από τη γραμμική σκέψη του νου , ενώ η νοητική δραστηριότητα βασίζεται σε αυτά που μαθαίνει ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια της ζωής του. Με λίγα λόγια η συγκεκριμένη οκτάβα χρησιμοποιείτο περισσότερο από όλα τα ενεργειακά όργανα του ανθρώπου. Οι πληροφορίες στην χαμηλή οκτάβα «παραμορφώνονται» από το αστρικό σώμα και τα συναισθήματα, γι αυτό και η πρώτη οκτάβα του νοητικού σώματος, ο λογικός νους ουσιαστικά δεν μπορεί να είναι από μόνος του μεροληπτικός και «αντικειμενικός», όσο κι αν αυτό είναι το ζητούμενο.
Η δεύτερη οκτάβα του νοητικού σώματος ανεβαίνει προς το πνευματικό μας σώμα μέσω του τσάκρα του τρίτου ματιού. Η δεύτερη οκτάβα είναι υπεύθυνη για τη διαίσθηση μας, από την άποψη ότι εάν είναι σε ισορροπία και ανάπτυξη, μέσω του τσάκρα του τρίτου ματιού, δέχεται «διαισθητικά» πληροφορίες οι οποίες πηγάζουν από το πνευματικό μας σώμα και την ένωση με το Όλον. Όταν η δεύτερη οκτάβα του νοητικού σώματος είναι ανοιχτή μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για το πνευματικό μας κομμάτι και τον Ανώτερο Εαυτό.
Το πνευματικό σώμα αποτελεί την ενεργειακή κορύφωση του ανθρώπου. Δονείται στις υψηλότερες συχνότητες και συνδέεται άμεσα με το Όλον. Μόνο με το πνευματικό σώμα μπορούμε να φτάσουμε στην Πηγή, ενώ ενυπάρχει σε κάθετι «αγκαλιάζει». Η κορώνα του ανθρώπου, το τσάκρα του στέμματος, είναι αυτό μέσα από το οποίο ερχόμαστε σε ένωση με το Όλον και τα πάντα.
Η αύρα του πνευματικού σώματος μπορεί να φτάσει σε απίστευτη έκταση και όγκο ανάλογα το ποσοστό αφύπνισης του ανθρώπου, ενώ το τελικό της σχήμα είναι αυτό του κύκλου.
Τσακρα και λειτουργίες
Πρώτο Τσάκρα
Γνωστό ως Μουλαντάρα, ριζικό κέντρο, βασικό τσάκρα ή κέντρο του κόκκυγα. Το πρώτο τσάκρα βρίσκεται ανάμεσα στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό, συνδέεται με τον κόκκυγα και ανοίγει προς τα κάτω.
Χρώμα: έντονο κόκκινο | Στοιχείο: Γη | Αίσθηση: Όσφρηση | Σύμβολα: Λωτός με 4 πέταλα | Βασική αρχή: Σωματική θέληση ύπαρξης | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Όλα τα στερεά μέλη, όπως οστά, νύχια, πρωκτός, κόλον, προστάτης αδένας, αίμα και παραγωγή κυττάρων. Αδένες: επινεφρίδια | Λίθοι: Αχάτης, Αιματίτης, Γρανάτης, Κόκκινο κοράλλι
Δεύτερο Τσακρα
Γνωστό ως Σβαντιστάνα, ιερό τσάκρα, κέντρο του σταυρού. Το δεύτερο τσάκρα βρίσκεται πάνω από τα γεννητικά όργανα, συνδέεται με το ιερό οστό και ανοίγει προς τα εμπρός.
Χρώμα: Πορτοκαλί | Στοιχείο: Νερό | Αίσθηση: Γεύση | Σύμβολα: Λωτός με 6 πέταλα | Βασική αρχή: Δημιουργική αναπαραγωγή της ύπαρξης | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Πυελική ζώνη, αναπαραγωγικά όργανα, νεφρά, ουροδόχος κύστη, όλα τα υγρά, όπως πχ αίμα. Αδένες: γεννητικοί αδένες | Λίθοι: Καρνεόλιο, Σεληνόλιθος
Τρίτο Τσάκρα
Γνωστό ως Μανιπούρα, τσάκρα του ηλιακού πλέγματος, τσακρα του αφαλού. Το τρίτο τσάκρα βρίσκεται δυο δάχτυλα πάνω από τον αφαλό και ανοίγει προς τα εμπρός.
Χρώμα: κίτρινο ή χρυσαφί | Στοιχείο: Φωτιά | Αίσθηση: Όραση | Σύμβολα: Λωτός με 10 πέταλα | Βασική αρχή: Διαμόρφωση του είναι | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Μέση, υπογάστριο, πεπτικό σύστημα, στομάχι, συκώτι, σπλήνα, χολή, νευρικό σύστημα. Αδένες: πάγκρεας | Λίθοι: Μάτι τίγρης, Κεχριμπάρι, Τοπάζι, Κιτρίνης
Τέταρτο Τσάκρα
Γνωστό ως Αναχάτα, τσάκρα της καρδιάς, κέντρο της καρδιάς. Το τέταρτο τσάκρα βρίσκεται στο κέντρο του στήθους, στο ύψος της καρδιάς και ανοίγει προς τα εμπρός.
Χρώμα: Πράσινο, Ροζ | Στοιχείο: Αέρας | Αίσθηση: Αφή | Σύμβολα: Λωτός με 12 πέταλα | Βασική αρχή: Αφοσίωση, Αυταπάρνηση | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Καρδιά, πλάτη, θώρακας και θωρακική κοιλότητα, κάτω περιοχή των πνευμόνων, κυκλοφοριακό σύστημα, δέρμα. Αδένες: θύμος | Λίθοι: Ροζ χαλαζίας, Ροζ ή Πράσινος Τουρμαλίνης
Πέμπτο Τσάκρα
Γνωστό ως Βισούντα, τσάκρα του λαιμού, κέντρο επικοινωνίας. Το πέμπτο τσάκρα βρίσκεται ανάμεσα στην κοιλότητα του λαιμού και το λάρυγγα, αρχίζει από τους αυχενικούς σπονδύλους και ανοίγει προς τα εμπρός.
Χρώμα: Ανοιχτό γαλάζιο, πρασινογαλάζιο | Στοιχείο: Αιθέρας | Αίσθηση: Ακοή | Σύμβολα: Λωτός με 16 πέταλα | Βασική αρχή: Συντονισμός του είναι. | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Αυχένας, λαιμός, σαγόνι, αυτιά, φωνή, βρογχικοί σωλήνες, άνω μέρος των πνευμόνων, οισοφάγος, μπράτσα. Αδένες: Θυροειδής | Λίθοι: Ακουαμαρίνα, Τυρκουάζ, Χαλκηδόνιος
Έκτο Τσάκρα
Γνωστό ως Άτζνα, τσάκρα του μετώπου, τρίτο μάτι, μάτι της σοφίας, τσακρα του εσωτερικού ματιού, τσάκρα του ελέγχου. Το έκτο τσάκρα βρίσκεται ένα δάχτυλο πάνω από τη ρίζα της μύτης, στο κέντρο του μετώπου και ανοίγει προς τα εμπρός.
Χρώμα: Βαθυκυανό (λουλακί), ιώδες (βιολετί) | Αίσθηση: Όλες οι αισθήσεις, συν η εξωαισθητήρια αντίληψη | Σύμβολα: Λωτός με 96 πέταλα | Βασική αρχή: Γνώση του είναι | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Πρόσωπο, μάτια, αυτιά, μύτη, κεντρικό νευρικό σύστημα, ιγμόρεια. Αδένες: Υπόφυση | Λίθοι: Λαζούριο, Σοδαλίτης
Έβδομο Τσάκρα
Γνωστό ως Σαχασράρα, τσάκρα του στέμματος, κέντρο τη κορυφής, λωτός με τα χίλια πέταλα. Το έβδομο τσάκρα βρίσκεται στο κέντρο του κεφαλιού, στο ψηλότερο σημείο του και ανοίγει προς τα πάνω.
Χρώμα: Βιολετί, Λευκό και Χρυσό | Σύμβολα: Λωτός με 1000 πέταλα * | Βασική αρχή: Καθαρότατο Είναι | Αντιστοιχία με μέρη του σώματος: Εγκέφαλος. Αδένες: Επίφυση | Λίθοι: Αμέθυστος, Λευκός Χαλαζίας
*Το σύμβολο του 7ου τσάκρα είναι ένας λωτός με 1000 πέταλα. Εδώ να θυμηθούμε την θεά Σέντζου Κάνον για την Ιαπωνία ή Αβαλοκιτεσβάρα για την Ινδία με τα χίλια χέρια, την οποία αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο. Ξανά στο προσκήνιο η φιλοσοφία αυτή. Ανοιχτός Νους, Υπερβατικός Νους. Βλέπουμε λοιπόν ξανά την σύνδεση της αρμονίας της φιλοσοφίας των τσάκρα με τις πολεμικές τέχνες και τον ασιατικό πνευματισμό εν γένει.
Ναντι
Τα νάντι αποτελούν τα ενεργειακά αγγεία από τα οποία διατρέχει η πράνα, η ενέργεια όπως είπαμε παραπάνω, μέσω των τσάκρα σε ολόκληρο το σώμα. Τα νάντι είναι αντιστοιχία των φλεβών που τρέφουν με ενέργεια όλο το σώμα, κρατώντας μας σε αρμονία.
Πηγή: Το Βιβλίο των Τσακρα, Shalila Sharamon & Bodo J. Baginski, 1997