Τον Δεκέμβριο του 1923 δύο ταξιδιώτες κατέφθασαν στην κωμόπολη Νταρτζίλινγκ της Ινδίας για να ανακαλύψουν κάτι που ίσως να μην μπορούσε να υπάρχει στην πραγματικότητα. Την Σαμπάλα, ένα μυθικό βασίλειο που λέγεται πως βρίσκεται κρυμμένο βαθιά στην κούφια γη.
Τους ταξιδιώτες και την παράξενη αναζήτησή τους παρακολουθούσαν από μακρυά Σοβιετικοί κατάσκοποι, αποκρυφιστές της Δύσης και Μογγόλοι αντάρτες. Όλοι εξυπηρετούσαν τον δικό τους διαφορετικό σκοπό. Όμως ακόμα και τόσα βλέμματα στραμμένα πάνω τους, η αποστολή κατάφερε να εξαφανιστεί από προσώπου γης για μήνες. Όταν τελικά εμφανίστηκαν είχαν να διηγηθούν μία συναρπαστική ιστορία αλλά και να κρύψουν πολλά περισσότερα μυστικά…
Η αρχη της αποστολής για την σαμπάλα
Οι ταξιδιώτες ήταν ο Nicholas και η Elena Roerich, δύο Ρώσοι ομογενείς που ταξίδευαν με αμερικανική σημαία. Όπως ενημέρωσαν τις τοπικές αρχές της Νταρτζίλινγκ, η αποστολή τους αφορούσε μία επιστημονική – αρχαιολογική εξερεύνηση που είχε ως στόχο την καταγραφή της τέχνης και της κουλτούρας της κεντρικής ασίας για πρώτη φορά στην ιστορία. η εκκεντρική συμπεριφορά τους όμως κίνησε γρήγορα τις υποψίες: Ο Nicholas Roerich, που ήταν διάσημος ζωγράφος και Αρχαιολόγος φορούσε την ενδυμασία ενός λάμα και πραγματοποιούσε συνωμοτικές συναντήσεις με τους Λάμα του Θιβέτ. Συστηνόταν ως Αμερικανός, όμως τον προέδιδε η Ρωσική προφορά του.
Έστω και έτσι όμως η φήμη του ζευγαριού για την δράση τους στην τέχνη, καθώς και οι αμερικανοί χορηγοί τους, έπεισαν τις αρχές ώστε να τους αφήσουν να περάσουν μέσα στην πόλη και στο απαγορευμένο Θιβετιανό οροπέδιο. Κανείς όμως δεν γνώριζε τον πραγματικό τους προορισμό. Αυτός ήταν η μυθική Σαμπάλα, ένα μέρος που δεν υπάρχει σε κανένα χάρτη του κόσμου.
Η Σαμπάλα είναι ένα μυθικό Βασίλειο των Ιμαλαίων. Οι Ινδουιστές, οι Βουδιστές και οι Σαμάνοι του τόπου πίστευαν πως υπάρχει και πραγματικά κάπου στην κούφια γη, αλλά και στον πνευματικό κόσμο. Ο θρύλος του βασιλείου της Σαμπάλα υπάρχει για χιλιετίες και έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην Θιβετιανή παράδοση ώσπου η φήμη της Σαμπάλα να φτάσει και στον δυτικό κόσμο. Όλως τυχαίως η Helena Roerich που ήταν συγγραφέας και φιλόσοφος, είχε μεταφράσει στα Ρωσικά την μυστική δοξασία της Μαντάμ Μπλαβάτσκυ.
Η μπλαβάτσκυ είχε αναδείξει στο απόκρυφο έργο της πως η Σαμπάλα ήταν ο σύντομος δρόμος για την αφύπνιση. Οι Roerich είχαν πιστέψει βαθιά στον μύθο της Σαμπάλα και κάποια στιγμή όταν ζούσαν στην Νέα Υόρκη, η Helena ισχυρίστηκε πως έλαβε τηλεπαθητικές οδηγίες από τον Master Morya, μία απόκοσμη οντότητα που τους προέτρεψε να αναζητήσουν την μυθική πόλη της Σαμπάλα.
Δυστυχώς για εκείνους όμως η περιοχή που ήθελαν να εξερευνήσουν δεν ήταν προσβάσιμη στις αρχές του 2ου αιώνα. Το θιβέτ ήταν ερμητικά κλειστό για τους ξένους: ειδικότερα όμως οι Σοβιετικοί, οι Γάλλοι, οι Βρετανοί, οι κινέζοι, οι Ιάπωνες και οι Γερμανοί ήθελαν να αποκτήσουν τον έλεγχο της περιοχής. Έτσι αντάρτες κατάσκοποι και ληστές καραδοκούσαν στα περάσματα των βουνών μετατρέποντας την εξερεύνηση σε κάτι αρκετά επικίνδυνο…
Η αναζήτηση της σαμπάλα ξεκινά με δυσκολίες
Αφού έλαβαν άδεια από τις αρχές, οι Roerich έφυγαν από την Νταρτζίλινγκ προς τα πολύχρωμα μοναστήρια της Σικίμ και εισχώρησαν στην ενδοχώρα. Ο μεγαλύτερος γιός του ζευγαριού, ο George, είχε εντρυφήσει στα μυστικά του Θιβέτ και είχε μαθητεύσει σε στρατιωτικές τακτικές και ήταν εκείνος που είχε την ευθύνη για την ασφάλεια της αποστολής. Κάτι όχι τόσο εύκολο αφού η εξερεύνηση θα διαρκούσε χρόνια και το γκρουπ θα διέσχιζε 25.000 χιλιόμετρα ανεξερεύνητων διαδρομών. Οι Roerich γνώριζαν πως θα έρθουν αντιμέτωποι με ακραίες καιρικές συνθήκες, κλέφτες αλλά και αδιάβατα μονοπάτια μέσα στα βουνά.
Παρά τη δυσκολία του εγχειρήματος το ζευγάρι επέλεξε να κάνει μία απρόσμενη παράκαμψη στην Μόσχα το 1926, και αυτή η κίνηση ξεσήκωσε υποψίες. Για ποιό λόγο να προσθέσουν δυσκολία σε ένα ούτως η άλλως ακατόρθωτο ταξίδι; Η πιθανή απάντηση είναι πως εκπλήρωναν μία συμφωνία με τους πραγματικούς χρηματοδότες τους για την αναζήτηση της Σαμπάλα. Οι χρηματοδότες αυτοί φαίνεται πως ήταν η Σοβιετική μυστική αστυνομία.
Η αναζήτηση της σαμπάλα και οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες
Η ιστορία που εκτυλίσσεται σε αυτό το άρθρο μοιάζει με πλοκή ενός μυθιστορήματος, όμως υποστηρίχθηκε αρκετά από μελετητές της σύγχρονης Ρωσίας και την ιστορία των αρχών του 20ου αιώνα. Σύμφωνα με ανεξάρτητες μελέτες, αρκετές ακόμα κυβερνήσεις – μεταξύ αυτών η Κίνα, η Μογγολία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ιαπωνία – ενδιαφέρθηκαν έντονα για το βασίλειο που λέγεται πως βρίσκεται κρυμμένο στην κούφια γη, την Σαμπάλα. Ένας από τους λόγους της εξερεύνησης ήταν μία αρχαία Θιβετιανή και μογγόλικη προφητεία που έπεισε αρκετούς να την αναζητήσουν.
Η προφητεία έλεγε πως όταν θα εξαπλωθεί ο υλισμός, τότε η ανθρωπότητα θα χειροτερεύσει. Οι άνθρωποι της γης θα ενωθούν υπό τις εντολές ενός μοχθηρού βασιλιά που θα πραγματοποιούσε επίθεση στην Σαμπάλα με τρομερά όπλα. Εκείνη την εποχή ο 32ος άρχοντας της Σαμπάλα θα κατατρόπωνε τον βασιλιά φέρνοντας μία νέα εποχή ειρήνης και ευημερίας.
Η Ρωσική και η Κινεζική κυβέρνηση γνώριζαν πως οι άνθρωποι της κεντρικής Ασίας πίστευαν σε μεγάλο ποσοστό στην ύπαρξη της Σαμπάλα και της κούφιας γης. Έτσι όποιος κατόρθωνε να ανακαλύψει οτιδήποτε σχετικό θα ήταν προπομπός του καλού και θα κέρδιζε την εύνοια του λαού. Όπως είναι λογικό αρκετές επίσημες αρχές ενδιαφέρθηκαν να αποκαλύψουν το μυστήριο του υπόγειου βασιλείου της Σαμπάλα.
Η καταραμένη εξερεύνηση για την κούφια γη και της Σαμπάλα των Roerich ξεκίνησε ενώ τους παρακολουθούσαν Βρετανοί, Αμερικανοί, Ρώσοι, Ιάπωνες και Κινέζοι. Θα διέσχιζαν 35 περάσματα μέσα στα βουνά αλλά και την έρημο Γκόμπι. Απο το ξεκίνημα όμως υπήρχαν ανυπέρβλητες δυσκολίες λόγω του καιρού, των κλεφτών ή και του δηλητηριώδους γρασιδιού που εξόντωσε τα άλογά τους.
Τα ταξιδιωτικά ημερολόγια του ζευγαριού μαζί με τα ασυνήθιστα σκίτσα του Nicholas παρέχουν μία εικόνα από τον φόβο και το δέος που ένιωσαν οι ταξιδιώτες όταν διέσχισαν την αχαρτογράφητη γη, την terra incognita των Ιμαλαΐων. Ο Nicholas μάλιστα αναρωτήθηκε αν χτυπά ακόμα η καρδιά της Ασίας ή έχει πνιγεί από την άμμο, τη στιγμή που η ομάδα διέσχισε την έρημο Taklamakan.
Καθώς προχωρούσαν προς την περιοχή που νόμιζαν πως βρίσκεται κρυμμένη η πόλη της Σαμπάλα, η περιπέτεια έγινε ακόμα δυσκολότερη. Το μονοπάτι ήταν γεμάτο από κόκκαλα ζώων. Το φαγητό λιγόστευε και η όραση γινόταν πιο θολή από τις συνθήκες, και η αμερικανική σημαία που κουβαλούσε η ομάδα δεν ήταν αρκετή για να αποτρέψει τις επιθέσεις.
Τι ανακάλυψαν όμως τελικά στην πραγματικότητα οι Roerich;
Λέγεται πως όσο πλησίαζαν προς την κρυμμένη πόλη στην κούφια γη, τόσο πιο παράξενα και θολά γίνονταν αυτά που κατέγραφαν, γιατί η Σαμπάλα δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Στο εσωτερικό βιβλίο του με τίτλο “Shambhala the Resplendent”, που έγραψε μαζί με το πιο επιστημονικό και ταξιδιωτικό ημερολόγιό του, ο Nicholas ξεδίπλωσε λεπτομέρειες ενός άλλου ταξιδιού που ήταν γραμμένο με γρίφους. Όπως εξελισσόταν η εξερεύνηση, κατέγραφε ολοένα και περισσότερα οράματα, φωτιές, παράξενα φώτα και οπτασίες που περικύκλωναν την κατασκήνωσή τους – αν και αυτά δεν συμπεριλήφθηκαν στο επιστημονικό σύγγραμά του, παρα μόνο στο βιβλίο.Οι πίνακές του έγιναν επίσης πιο εσωτερικοί αφού απεικόνιζαν τον Βασιλιά της Σαμπάλα.
Είναι πολύ πιθανό η όποια επικοινωνία με τους Σοβιετικούς να διακόπηκε σε εκείνο το σημείο αφού αρνήθηκαν να τους παρέχουν περαιτέρω βοήθεια. Σε εκείνο το διάστημα όμως συνέβη το μεγαλύτερο παράδοξο της εξερεύνησης, αφού το καλοκαίρι του 1927 κατόρθωσε να εξαφανιστεί από προσώπου γης για ένα ολόκληρο χρόνο.
Έτσι οι Roerich θεωρήθηκαν νεκροί αφού δεν είχαν καμία επικοινωνία. Η μόνη πηγή πληροφοριών για τον χρόνο της εξαφάνισής τους είναι το ταξιδιωτικό ημερολόγιο – που έρχεται σε αντίθεση με το απόκρυφο βιβλίο που επίσης έγραψε – και ανέφερε βίαιες συγκρούσεις με τις ένοπλες δυνάμεις του Θιβέτ. Το σίγουρο είναι πως τους τελευταίους πέντε μήνες η ομάδα ήταν σε στρατώνες της Θιβετιανής κυβέρνησης, όπου λόγω των δύσκολων συνθηκών, πέντε μέλη της αποστολής έχασαν τη ζωή τους.
Στη συνέχεια οι Roerich με το γιό τους ταξίδεψαν προς την ινδία. Όπως ανέφεραν οι ίδιοι, το πλησιέστερο σημείο προς την Σαμπάλα που κατόρθωσαν να αντικρύσουν ήταν τα όρη Αλτάι, όπου λέγεται πως ένας παλιός πιστός τους αποκάλυψε την είσοδος για το υπόγειο Βασίλειο της Σαμπάλα που τώρα είναι ερμητικά κλειστό με βράχους. Ο ίδιος σύμφωνα με την ιστορία τους διαβεβαίωσε πως οι κάτοικοι της Σαμπάλα θα εμφανίζονταν στο μέλλον ώστε να εξαγνίσουν για ακόμα μία φορά την ανθρωπότητα.
Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά αν η εξερεύνηση κατάφερε να ανακαλύψει τη μυθική Σαμπάλα. Πολλοί ισχυρίστηκαν μεταγενέστερα πως ο Roerich ήταν Σοβιετικός κατάσκοπος που έδινε πληροφορίες με σκοπό την κατάκτηση της περιοχής. Όμως η επιστημονική αξία της αποστολής δεν μπορεί να υποτιμηθεί, αφού χαρτογράφησαν δύσβατες περιοχές και ανακάλυψαν χαμένα αντικείμενα. Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα το γεγονός πως ο Nicholas ήταν υποψήφιος τρεις φορές για βραβείο Νόμπελ. Όσο για την Σαμπάλα, το μυθικό βασίλειο εξακολουθεί να παραμένει αθέατο στα έγκατα της κούφιας γης, περιμένοντας τον επόμενο εξερευνητή που θα επιχειρήσει να το ανακαλύψει, αν θεωρήσουμε πως υπήρξε ποτέ.
