Το πιο διάσημο βιβλίο, το οποίο μεταφέρει ένα μέρος της πνευματικής εργασίας του Δρ. Τζον Ντη, είναι το «The True and Faithfull Relation…of what passed for many years between Dr. John Dee … and some spirits» του ακαδημαϊκού της εποχής Meric Casaubon.
O Δρ. Τζον Ντη και ο Meric Casaubon: Α True and Faithfull Relation….
Το «The True and Faithfull Relation» εκδόθηκε το 1659, περιλαμβάνει δε την πνευματική εργασία του Ντη από το 1583 εώς και το 1585. Εμπεριέχει μεταξύ άλλων και τα αγγελικά κλειδιά, (τα γνωστά σήμερα αποκαλούμενα ενωχιανά), το, (δυστυχώς γιατί αποτελεί μόνο το 20% της παράδοσης του Ντη), πιο διάσημο μέρος του αγγελικού συστήματος του Δρος. Τζ. Ντη, μερικές οδηγίες και «αποκαλύψεις» για το Liber Loagaeth και την Heptarchia Mystica, τα «parts of the earth» (μέρη, ή τόποι, της Γης) και άλλα σημαντικά κομμάτια της ενωχιανής μυστικής παράδοσης. Στην ουσία εμπεριέχει τα χειρόγραφα του Sir Robert Bruce Cotton, τα οποία σήμερα γνωρίζουμε ως δύο σειρές χειρογράφων με την ονομασία “MS.Cotton Appendix XLVI Part I και MS. Cotton Appendix XLVI Part II”.
O Meric Casaubon, συνεργάστηκε για την έκδοση του βιβλίου του με τον γιο του Sir Cotton και για πάρα πολλά χρόνια, αυτή η εργασία ήταν σχεδόν η μοναδική προσβάσιμη πηγή στο έργο του ελισαβετιανού διοροσκόπου. (Αυτή η σταδιακή ανακάλυψη των πηγών, όπου επανεμφανίζονταν σημεία προηγούμενων εισαγωγών, στα ημερολόγια του Ντη, διορθωμένα ή αναμορφωμένα, οδήγησε αργότερα στην εμφάνιση και εξέλιξη διαφορετικών «ταγματικών» παραδόσεων και προσεγγίσεων σε ότι αφορά την ενωχιανή παράδοση. Κάποια στιγμή θα μιλήσουμε και για αυτά, γιατί σήμερα πολλοί αναφέρουν τον όρο ενωχιανή… εννοώντας οτιδήποτε άλλο εκτός από την καθαρή παράδοση του Δρος Ντη…). Αυτά όμως είναι λίγο – πολύ γνωστά…Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό είναι η γνώμη του ίδιου του Casaubon για τις… ενασχολήσεις του Ντη και του διαμέσου του Ε.Τ. Κέλλυ; (Μια και είπα Ε.Τ μου πέρασε τώρα μια αστεία σκέψη από το μυαλό, παλιό αστείο βέβαια… Αν ο πρώτος 007 ήταν ο Ντη, ο πρώτος Ε.Τ., ξέρετε εκείνος ο συμπαθητικός εξωγήινος, ήταν ο ο Εντουαρντ Τάλμποτ Κέλλυ!…Οκ, ήταν μάλλον λίγο κρύο το αστείο αλλά το σηκώνει η ζέστη του καλοκαιριού. Όμως ας ξαναγυρίσουμε στο θέμα μας.)
Λοιπόν, θα μπορούσε να φανταστεί κανείς εκ του αποτελέσματος, ότι ο Casaubon θέλησε να παρουσιάσει και να προβάλλει εκ νέου, έναν, αδικημένο τελικά, μεγάλο άνδρα της βρετανικής ιστορίας, όμως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι ή για να ακριβολογούμε δεν είναι καθόλου έτσι. Και αυτό γιατί η έκδοση του “ The True & Faithful Relation” περιλαμβάνει μια εισαγωγή, γραμμένη από τον ίδιο τον Casaubon, διόλου κολακευτική για το δίδυμο Ντη-Κέλλυ. Και μπορεί λοιπόν να κυριαρχεί η αίσθηση, εκ του αποτελέσματος ότι ο Casaubon ήταν ευεργέτης της ενωχιανής παράδοσης, μια και εξέδωσε αυτό το έργο με προτροπή καθώς λέγεται ή απλά με την άδεια το γιου του Sir Cotton, αλλά μια πιο προσεκτική ματιά στις πηγές θα μας αποκαλύψει την αλήθεια.
Meric Casaubon
Πρώτα απ’ όλα ας δούμε ποιος και τί ήταν ο Meric Casaubon. Ο Florence Estienne Méric Casaubon ήταν γιος του Γάλλου ακαδημαϊκού Isaac Casaubon, εγγονός Ουγενότων προσφύγων που μετοίκησαν στην Γαλλία, γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1599 στη Γενεύη, λίγα χρόνια δηλαδή πριν τον θάνατο του Δρος Ντη. Άρχισε την εκπαίδευση του στο Σεντάν της Γαλλίας και την ολοκλήρωσε στην Αγγλία πρώτα στο Eton College και έπειτα στο Christ Church της Οξφόρδης.
Μεταξύ άλλων έγραψε κατά της «ενθουσιαστικής» παράδοσης (A Treatise Concerning Enthusiasme, 1656) και από ότι φαίνεται με την όλη στάση του δεν ήταν και ιδιαίτερος…θαυμαστής της έννοιας της αποκαλύψεως, ενώ δέχονταν και υποστήριζε τις κλασσικές θεωρίες των μεσαιωνικών χρόνων για τον ορισμό της «μαγείας».
Έπειτα από το έργο του κατά της «ενθουσιαστικής» παράδοσης, άρχισε να καταπιάνεται με την έκδοση του προαναφερθέντος «The True and….». Και μπορεί να ήταν ένα εξέχων μέλος της Αγγλογαλλικής Intelligentia (του κύκλου διανόησης), αλλά το δικό του έργο επισκιάστηκε από το αντίστοιχο έργο και την προσωπικότητα του πατέρα του Isaac. Οπότε, κακά τα ψέματα, αν δεν είχε ασχοληθεί με το έργο του Ντη, δεν θα αναφέρονταν ούτε ως υποσημείωση της ιστορίας, ή για να μην είμαστε υπερβολικοί, θα αναφέρονταν ως ο γιος του Isaac, ο οποίος ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα του.
Ένας Άκρως Συστημικός Ερευνητής ή Απλά Ένας Περίεργος Αναζητητής;
Άρα λοιπόν μιλάμε για έναν άνθρωπο που:
- Έζησε στη σκιά του πατέρα του
- Απέρριπτε την ουσία της έννοιας της αποκάλυψης
- Ήλθε σε κόντρα με την ενθουσιαστική λατρεία και άρα με τα εκστατικά βιώματα
- Υιοθετούσε την κλασσική μεσαιωνική έννοια της μαγείας και τη σχέση της με το «κακό»
- Ήταν προσφιλής της αυλής του James I
Δηλαδή μιλάμε για έναν άνθρωπο, με σημερινούς όρους, άκρως συστημικό, που για να το πούμε λαϊκά έβγαζε φλύκταινες με τύπους σαν τον Ντη, και ας μην έφτανε ούτε το ένα εκατοστό των γνώσεων και των εμπειριών του τελευταίου.
Μετά από αυτήν την βιογραφική παρέκκλιση λοιπόν, ας γυρίσουμε στο θέμα μας. Παρόλο που για διάφορους λόγους λοιπόν ο M.Casaubon εξέδωσε ένα μέρος της δουλειάς και της ζωής του Ντη, όπως είπαμε, λόγω ίσως των παραπάνω στοιχείων της προσωπικότητας του, επιφύλαξε μια δήθεν συγκαταβατική στάση για την… αφέλεια του Ελισαβετιανού αυλικού να πιστεύει στην αγαθοεργή φύση των οντοτήτων με τις οποίες ήλθε σε επαφή. Προσοχή, δεν αμφισβήτησε τα γεγονότα ή την ίδια την επαφή, αλλά τη βαθύτερη φύση της, την οποία συνέδεε με δαιμονική επενέργεια. Θέλοντας να καταδείξει μάλιστα πόσο… άσοφες, κατά τη γνώμη του πάντα, ήταν αυτές οι ενέργειες αναφέρει την φράση του Αποστόλου Παύλου στην Προς Ρωμαίους Επιστολή «φάσκοντες εἶναι σοφοὶ ἐμωράνθησαν». Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ως ακαδημαϊκός της εποχής ξεκαθάρισε τη θέση του, ναι θα μπορούσε να είναι και έτσι, η τραγική ειρωνεία της μοίρας όμως είναι η εξής, συμφωνούσε ή όχι με τους Ντη και Κέλλυ, ο ίδιος τελικά έγινε η αιτία να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο των δύο αυτών αντρών. Επίσης ακόμα και αν εξωτερικά δήλωνε την αντίθεση του στις επικλήσεις και το έργο του Ντη, θεωρώντας τον έναν παραπλανημένο αυλικό, που εξαπατήθηκε από δυνάμεις εχθρικές προς την ανθρωπότητα, ωστόσο για να δεχθεί να ασχοληθεί μαζί του, έστω και έτσι, σημαίνει ότι ίσως υπήρχε ένα ειλικρινές ενδιαφέρον σε λανθάνουσα ίσως κατάσταση. Σήμερα έχουν γίνει πολλές εργασίες και έρευνες πάνω στο κείμενο του “The True And Faithfull Relation” από μεγάλους διεθνείς ερευνητές της ενωχιανής παράδοσης, μια και αυτό το κείμενο ήταν για αιώνες το μόνο κοινώς γνωστόν σε όσους ασχολήθηκαν με τις ενέργειες, το έργο και την πρακτική του Ελισαβετιανού επιστήμονα και διοροσκόπου.
