Ετοιμάζεται το παγκόσμιο νόμισμα; Ακούγεται σαν κάτι από ταινία επιστημονικής φαντασίας – μεταλλικές σφαίρες που σαρώνουν τα μάτια των ανθρώπων για να τους πληρώνουν σε μορφή ψηφιακού νομίσματος.
Σε αυτό εργάζεται ο επενδυτής σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης και διευθύνων σύμβουλος της OpenAi που είναι γνωστή για το Chatgpt Sam Altman, για τη νέα του εταιρεία – μια εταιρεία με την ονομασία Worldcoin.
Η εταιρία Worldcoin, που ξεκίνησε το 2019 χωρίς αρχικά να την προσέξει κανείς, υπόσχεται να μοιράζει δωρεάν το δικό της κρυπτονόμισμα σε όσους επαληθεύουν τους λογαριασμούς τους με σάρωση της ίριδας των ματίων τους.
Η εταιρεία Worldcoin λέει ότι έχει ήδη προσελκύσει χρηματοδότηση ύψους 25 εκατομμυρίων δολαρίων από επενδυτές της Silicon Valley, συμπεριλαμβανομένων των Andreessen Horowitz, την εταιρεία Coinbase (πλατφόρμα ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων) και του δισεκατομμυριούχου Reid Hoffman, συνιδρυτή του δικτύου LinkedIn, κάνοντας την αξία της εταιρείας να αποτιμάται σε ένα δισεκατομμύρια δολλάρια.
Ο Altman, διευθύνων σύμβουλος της ομάδας τεχνητής νοημοσύνης “OpenAI” και πρώην πρόεδρος του προγράμματος “Y Combinator” (βοηθά νέες εταιρίες στο ξεκίνημα τους), ίδρυσε την εταιρεία μαζί με τον Alex Blania (φοιτητή θεωρητικής φυσικής) και τον Max Novendstern (πρώην μέλος της Bridgewater Associates) το 2019 και την έκαναν γνωστή στο κοινό το 2021 όταν και κυκλοφόρησαν οι πρώτες ανησυχίες.
Η ιδέα φαίνεται παράξενη στην αρχή. Δωρεάν χρήματα; Και το μόνο που χρειάζεται να κάνω είναι να σκανάρω τα μάτια μου; Ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό.Ωστόσο, οι ιδρυτές του Worldcoin λένε ότι πρόκειται για την διάδοση της χρήσης των κρυπτονομισμάτων – και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών ευρύτερα – στις μάζες αφού για την ώρα λιγότερο από το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι χρήστες κρυπτονομισμάτων, σύμφωνα με το Crypto.com.
«Το κρυπτονόμισμα είναι ένα πολύ ισχυρό μέσο», δήλωσε ο Blania, διευθύνων σύμβουλος του Worldcoin, στο CNBC. «Γενικά, θα διευρύνει τα όρια της οικονομίας και θα δώσει πρόσβαση σε αυτήν, σε πολλούς ανθρώπους».
Μάλιστα το Fortune ανέφερε πως ως τώρα η εταιρεία έχει σκανάρει τις ίριδες των ματιών 1,4 εκατομμυρίων ανθρώπων, πολύ μικρό ποσοστό για το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού που ανέρχεται στα 8 δις όμως οι ιδρυτές ελπίζουν σύντομα να εντάξουν όσους περισσότερους μπορούν στο worldcoin αποκτώντας τα βιομετρικά στοιχεία της ίριδάς τους. Στόχος της εταιρείας Worldcoin είναι να φτάσει το 1 δισεκατομμύριο χρήστες μέχρι το τέλος του 2023.
Πώς λειτουργεί το παγκόσμιο νόμισμα
Η εταιρεία Worldcoin έχει ήδη αποστείλει τις σφαιρικές συσκευές της σε 12 χώρες. Οι χρήστες εγγράφονται με ιριδοσκόπηση. Στη συνέχεια, η εικόνα κρυπτογραφείται και μετατρέπεται σε ένα μοναδικό κώδικα. Τα αρχικά δεδομένα διαγράφονται για την προστασία της ιδιωτικότητας των χρηστών. Έπειτα, οι χρήστες λαμβάνουν δωρεάν ένα μερίδιο απο το κρυπτονόμισμα Worldcoin.
«Σχεδιάσαμε ολόκληρο το σύστημα έτσι ώστε να προστατεύει θεμελιωδώς την ιδιωτικότητα», δήλωσε ο Blania. «Ο κρυπτογραφημένος κώδικας της ίριδας είναι το μόνο πράγμα που φεύγει από τη συσκευή. Δεν υπάρχει μεγάλη βάση δεδομένων με βιομετρικά στοιχεία».
Πλέον όμως εγείρεται ένα μεγάλο ερώτημα – πώς ακριβώς πρόκειται να χρησιμοποιηθεί το κρυπτονόμισμα Worldcoin;
Ένα πρώιμο χαρακτηριστικό του προγράμματος θα είναι ένα ψηφιακό πορτοφόλι που θα επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν τα κρυπτονομίσματα τους και να πραγματοποιούν πληρωμές.
Αλλά και γενικότερα, ο Blania ελπίζει να προσελκύσει προγραμματιστές που θα μπορούν να δημιουργήσουν εφαρμογές με βάση το πρόγραμμα της εταιρίας (το κρυπτονόμισμα Worldcoin) – εφαρμογές «που δεν βλέπουμε σήμερα – και που είναι πραγματικά δύσκολο να κατασκευαστούν σήμερα, επειδή πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν στην κατοχή τους κρυπτονομίσματα».
«Οι δικτυακές επιδράσεις είναι αυτά τα πολυπόθητα πράγματα που είναι απίστευτα μεγάλα», δήλωσε ο Blania.
«Το βλέπετε αυτό με το κοινωνικό δίκτυο του Facebook. Μόλις ξαφνικά αποκτήσετε ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους – και καθημερινά οι άνθρωποι το έχουν και το χρησιμοποιούν, τότε μπορείτε ως επιχειρηματίας να δημιουργήσετε εντελώς νέα πράγματα».
Ένα ζήτημα που αντιμετώπισε το Worldcoin από νωρίς, λέει ο Blania, είναι να διασφαλίσει ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να εξαπατήσουν το σύστημα. Ο ίδιος αποκαλεί αυτό το πρόβλημα «απόδειξη του ατόμου».
«Η μόνη λύση για αυτό το πρόβλημα, όπως διαπιστώσαμε, ήταν να κατασκευάσουμε την συσκευή Orb», δήλωσε το αφεντικό της εταιρίας Worldcoin.
«Υποδομή» για το βασικό εισόδημα
Πρόκειται για μια ιδέα που έχει παραλληλισμούς με το Παγκόσμιο Βασικό Εισόδημα ή Παγκόσμιο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ή UBI (Universal Basic Income), το οποίο έχει προωθηθεί από τον Altman και πολλά άλλα πρόσωπα υψηλού προφίλ μέσα απο τον τομέα της τεχνολογίας.
Η ιδέα είναι ότι, μοιράζοντας τακτικά δωρεάν μετρητά στους πολίτες, οι κυβερνήσεις μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποίησης στους εργαζόμενους.
Ο Blania άφησε να εννοηθεί ότι το Worldcoin θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «υποδομή» για την υλοποίηση του Παγκόσμιου Βασικού Εισοδήματος ή UBI (Universal Basic Income) κάποια στιγμή στο μέλλον.
Έρχεται το παγκόσμιο νόμισμα;
Εδώ και πολλά χρόνια υπάρχουν οι φήμες που μιλούγ για την εδραίωση της λεγόμενης νέας τάξης πραγμάτων μέσα από την πανθρησκεία και ένα ενιαίο παγκόσμιο νόμισμα που παλιά θεωρούσαμε πως ήταν το αποκαλούμενο Globo. Είναι όμως το κρυπτονόμισμα WorldCoin το παγκόσμιο νόμισμα της νεάς τάξης πραγμάτων που αναφέρει η θεωρία συνωμοσίας; Ας δούμε τι αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας.
Ένα νέο, συλλογικό, παγκόσμιο νόμισμα που θα διανεμηθεί δίκαια σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.
Το διαδίκτυο είναι ισχυρό λόγω των μεγάλων δικτύων. Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης και οι ηλεκτρονικές αγορές είναι παραδείγματα τέτοιων δικτύων. Όσο περισσότερους συμμετέχοντες έχουν, τόσο πιο ισχυρά γίνονται αυτά τα δίκτυα.
Για πρώτη φορά, τα κρυπτονομίσματα καθιστούν δυνατή την κατανομή της ιδιοκτησίας και του ελέγχου αυτών των δικτύων στους χρήστες τους και όχι σε μια ενιαία οντότητα.
Εάν ένα κρυπτονόμισμα υιοθετηθεί σε ευρεία κλίμακα, τότε θα αυξήσει κατά πολύ την δυνατότητα να έχουν οι χρήστες πρόσβαση στην οικονομία μέσω του διαδικτύου και θα είναι δυνατόν να υπάρξουν και άλλες χρήσεις του διαδικτύου που σήμερα είναι αδιανόητες.
Ωστόσο, λιγότερο από το τρία τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού συμμετέχει σήμερα σε δίκτυα κρυπτονομισμάτων.
Για να φτάσει γρήγορα το νέο κρυπτονόμισμα της εταιρείας στα χέρια όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων, το Worldcoin θα επιτρέψει σε όλους να διεκδικήσουν ένα μέρος απο αυτό το κρυπτονόμισμα δωρεάν.
Για να συμβεί αυτό, έπρεπε πρώτα να λύσουμε μια σημαντική πρόκληση:
Εξασφαλίζοντας ότι κάθε άνθρωπος στη Γη μπορεί να αποδείξει ότι είναι όντως άνθρωπος (και όχι ρομπότ) και ότι δεν έχουν ήδη λάβει το δωρεάν μερίδιό τους στο Worldcoin.
Αυτή η πρόκληση είναι το μακροχρόνιο πρόβλημα της «μοναδικής υπόστασης που έχει ο κάθε άνθρωπος»:
πώς μπορείτε να αποδείξετε ότι είστε εσείς, χωρίς να μας πείτε τίποτα για τον εαυτό σας;
Για να το αντιμετωπίσουμε, κατασκευάσαμε μια νέα (σφαιρική) συσκευή που ονομάζεται Orb.
Επιλύει το πρόβλημα μέσω της μέτρησης βιομετρικών χαρακτηριστικών: Η συσκευή Orb καταγράφει μια εικόνα απο τα μάτια ενός ατόμου, η οποία μετατρέπεται σε έναν σύντομο αριθμητικό κώδικα, επιτρέποντας έτσι την δυνατότητα να εξακριβωθεί εάν το άτομο έχει ήδη εγγραφεί.
Εάν δεν έχουν εγγραφεί, τότε λαμβάνουν το δωρεάν μερίδιό τους στο Worldcoin.
Η αρχική εικόνα δεν χρειάζεται να αποθηκευτεί ή να μεταφορτωθεί σε κάποια ψηφιακή πλατφόρμα. Σε αντίθεση με πολλές κεντρικοποιημένες υπηρεσίες που χρησιμοποιούμε σήμερα, δεν απαιτούνται άλλες προσωπικές πληροφορίες.
Μέσω της σύγχρονης κρυπτογραφίας, αυτός ο αριθμητικός κώδικας δεν συνδέεται με το πορτοφόλι ή τις συναλλαγές του χρήστη – διατηρώντας με αυτό τον τρόπο το απόρρητο του χρήστη.
Βρισκόμαστε μόλις λίγους μήνες πριν από την παγκόσμια κυκλοφορία του Worldcoin (= Παγκόσμιο Νόμισμα) και πραγματοποιούμε δοκιμές σε πολλές τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο.
Σε αυτές τις δοκιμές, οι άνθρωποι περιμένουν ώρες για να λάβουν το δωρεάν μερίδιό τους στο Worldcoin και οι επιχειρηματίες χτίζουν ολόκληρες επιχειρήσεις με βάση τις δυνατότητες χρήσης της συσκευής Orb.
Προς το παρόν, μία συσκευή Orb, κατα μέσο όρο, μπορεί να κάνει επτακόσιες νέες καταχωρήσεις την εβδομάδα.
Για την πλήρη λειτουργία του Worldcoin, σκοπεύουμε να παράγουμε περισσότερες από πενήντα χιλιάδες συσκευές ετησίως.
Είναι ακόμη νωρίς, αλλά τα αποτελέσματα αυτών των δοκιμών μας κάνουν να αισιοδοξούμε ότι σύντομα το Worldcoin θα συνδέσει το πρώτο δισεκατομμύριο χρήστες σε ένα κοινό δίκτυο κρυπτονομίσματος.
Κάτι τέτοιο δεν ξανάγινε στο παρελθόν και το αποτέλεσμα είναι αβέβαιο.
Αλλά έχουμε εμμονή με αυτή την ιδέα – οτι η τεχνολογία μπορεί να μας επιτρέψει (όλους τους ανθρώπους) να κάνουμε συλλογικά κάτι, που ακόμη και οι κυβερνήσεις δεν μπόρεσαν να κάνουν: να αυξήσουμε την ατομική ελευθερία του καθένα και την δυνατότητα να έχουμε όλοι ίσες ευκαιρίες – σε παγκόσμια κλίμακα.
Η τεχνολογική πρόοδος θα οδηγήσει σε πρωτοφανή οικονομική ανάπτυξη.
Θα είναι όλο και πιο σημαντικό να καταστήσουμε αυτή την οικονομική άνθηση προσιτή σε όλους μας.
Το ξεκίνημα του Worldcoin είναι μόνο το πρώτο βήμα στο μακρύ μας δρόμο προς αυτό το στόχο, και ελπίζουμε να έχουμε περισσότερα να ανακοινώσουμε σύντομα.
– Alex Blania, Sam Altman, and the Worldcoin team
Οι ενστάσεις του Snowden
Ο περιβόητος για τη διαρροή κρατικών εγγράφων, Edward Snowden, εντοπίζει πληθώρα προβλημάτων στο πρότζεκτ του Altman.
O υποστηρικτής της ιδιωτικότητας μοιράστηκε τους προβληματισμούς του μέσω ενός επικριτικού Tweet.
«Αυτό μοιάζει σαν να δημιουργεί μια παγκόσμια (hash) βάση δεδομένων με σαρώσεις ίριδας των ανθρώπων (για «δικαιοσύνη») και απομακρύνει τις συνέπειες, λέγοντας ότι διαγράψαμε τις σαρώσεις!».
Πράγματι, το έργο του Worldcoin ισχυρίζεται ότι η αρχική εικόνα των ματιών κάθε χρήστη ‘δεν θα χρειαστεί να αποθηκευτεί ή να μεταφορτωθεί’.
Ο Snowden συνεχίζει επιθετικά καταγράφοντας «Αποθηκεύετε τα hashes που παράγονται από τις σαρώσεις. Hashes που ταιριάζουν με μελλοντικές σαρώσεις. Μην καταχωρείτε τους βολβούς των ματιών».
Κύριο επιχείρημα του Edward είναι πως το ανθρώπινο σώμα δεν είναι ένα εισιτήριο.
Αρκετοί χρήστες του Twitter έχουν αποδοκιμάσει την ιδέα. Η χρήση τέτοιων προσωπικών δεδομένων θα μπορούσε να οδηγήσει στη διαρροή βιομετρικών πληροφοριών και την εμπορευματοποίηση τους στο διαδίκτυο. Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα δεδομένα δεν θα περιέλθουν στα χέρια τρίτων.